Elazığlı esnaf: "İşlerimizde aşağı yukarı yüzde 80 oranında bir azalma var"
Haber: Serra Taylan
(ELAZIĞ) - Elazığ esnafı, vatandaşın alım gücünün düştüğünü, ve bunun da işlerine yansıdığını söyledi. Elazığ Kapalı Çarşı'da esnaf olan Mehmet Karacaoğlu "İnsanların alım gücü çok düştü. Eskiden yarım kilo, 250 gram pul biber isteyen bir vatandaş 100 grama düştü" dedi.
Elazığ'da Kapalı Çarşı esnafı, yeni yıl öncesinde işlerin hiç atmamasından, yaşanan durgunluktan dert yandı. Esnaf, iş yapamadığını belirtirken yüzde 80 oranında işlerinde bir düşüş olduğunu ifade etti.
Esnaf Recep Tutak, alım gücü düşen vatandaşın iş yapamadığını dolayısıyla esnaf olarak zorlandıklarını belirtti. Tutak, esnaf için faizsiz kredi talebinde bulunarak, şunları söyledi:
''Satış yapamıyoruz. Her şey çok pahalı, gittikçe de pahalanıyor her şey. Milletin alım gücü yok. Biz her sene geçen seneye göre müşterilerimizde düşüş yaşıyoruz. İşlerimiz taban yapıyor, iş yok. Allah yardım etsin. Asgari ücret açıklandı ama açıklanmadan önce de zam geldi peynirlere falan. Açıklama yaptılar, peynir süt ürünlerinin hepsine zam geldi zaten. Asgari ücret de düşük zaten. 22 bin lira çok düşük. Bugün bir kira 8 ila 10 bin arası. Elektriği, doğal gazı 17- 18 bin. Bir kişinin iki tane çocuğu var, kirada oturuyorsa Allah yardım etsin. Biz Bağ-Kur'luyuz, çok zorlanıyoruz. Elektrik çok geliyor. 4 bin 700- 5 bin 700 lira şu küçücük dükkana elektrik geliyor. Yetkililerin esnafla destek çıkmaları lazım. Faizsiz kredi, can suyu vermesi lazım esnafın kendine gelmesi için."
''Ne yapacağımız yönünde bir düşüncemiz yok, ot gibi yaşıyoruz''
Esnaf Umut Mama ise son yıllarda geleceğe dair umutlarının kalmadığını söyleyerek, Kapalı Çarşı'nın bu yıl alışveriş konusunda çok sönük olduğunu belirtti. Mam,a şunları söyledi:
''20 yıldır esnafım. Alım gücü çok düşük, iyi görmüyoruz. Geleceğe dair planlarımız yok. Ne yapacağımız yönünde bir düşüncemiz yok. Sadece ot gibi yaşıyoruz. Yarın ne olacağını bilmiyoruz. Çünkü tahmin edemiyoruz. Asgari ücret fiyatlara yansıdı piyasada. En dibe düşmese de en baştan yansımaya başladı. Demiri, çeliği etkiledi. Üretimi etkiler, fabrikayı etkiler, en son da bizim elimize gelir. Halk kime tepki gösterir? Bu soğanı satana tepki gösterir. Gidip fabrikaya kızacak hali yok. Buna tepki gösterecek tabii ki. Yılbaşı geliyor. Şimdi buranın çok kalabalık olması lazımdı. Niye kalabalık değil? İnsanlar yemek yemiyor demek ki. Yemek yememek ne demektir? Bunun cevabı çok net bir şekilde bellidir.''
"İşlerimizde aşağı yukarı yüzde 80 oranında bir azalma var"
Esnaf Mehmet Karacaoğlu da yeni yıl öncesi yüzde 80 oranında işlerinin düştüğünü, insanların öncelikli ihtiyaçlarını karşılamada bile zorluk çektiğini ifade ederek, şöyle konuştu:
''Samimi bir şekilde kamu harcamalarını yerli yerinde kullanılmadığına inananlardanım. Çok müsrif, israf olacak şekilde harcamalar var. Denetimsiz. Bunlara bir tedbir alınması gerekiyor bence. Tasarruf tedbirleri genelgesi var. Ama ben bunun yerli yerinde kullanıldığına inanmıyorum. Asgari ücret bugünkü ekonomik maliyetler açısından çok düşük, yeterli değil. İnsanların alım gücü çok düştü. Eskiden yarım kilo, 250 gram pul biber isteyen bir vatandaş 100 grama düştü. Sonraki evrede '50 gram bana verir misin' diye söylüyorlar. Biz bunu hissediyoruz.
Ben emekliyim. Aynı zamanda çalışıyorum. Ekonomik sıkıntı bayağı fazla. Tüm kesimleri etkiliyor. Sadece kamuda çalışan eşler, çift maaşlı olanların belki durumu sıkıntılı değildir. Diğer çalışan kesimlerin, çarşı esnafının genel olarak söylüyorum sıkıntıları büyük. İşlerimizde aşağı yukarı yüzde 80 oranında bir azalma var. adam evin öncelikli ihtiyaçlarını karşılamada sıkıntı çekiyor. Ama vatandaş yüzde 80 alışverişten uzak. Tüketim yok. Eskiden yeni yıl öncesi bir yoğunluk olurdu. Ama bu sene yok.''
''Biz personele çalışıyoruz, bizim karnımız doymasa da personelimizin karnı doysun''
Balıkçı esnafı Barış Demir de bu yılın daha önce hiç olmadığı kadar kötü geçtiğini belirterek, "12- 13 yıldır bu sektörün içerisindeyim. Bu seneki gibi rezil bir sene görmedim. Gerçekten alım gücü çok düşük. İnsanlar bir şey yemeyecek haldeler artık. Maddi olarak insanlar çok perişan. Bu yıldan çok umutsuzduk. Gelecek yıldan da hiç umudumuz yok. Dükkanımızda 4 tane personel çalışıyor. Her personelin yevmiyesi günlük bin 300-bin 400 lira. Biz de onun için sadece personele çalışıyoruz. Bizim karnımız doymasa da personelimizin karnı doysun" dedi.
Balıkçı esnafı Selçuk Turus da ''Alım gücü düştü. Yükselse millet daha rahat alışveriş yapabilir. 2024 yılı iyi geçmedi. Önümüzdeki yılların da iyi geleceğini zannetmiyorum. Alım gücü olmadığı için insanlar bir şey alamıyor. Örnek veriyorum bugün biz de alabalık 200 lira. İsterim ki 100 lira olsun, millet daha çok alabilsin. Daha çok aldığı zaman ben daha mutlu olurum. Ama insanlar alamıyor. Gittikçe düşüyor, artan bir şey yok. Bugün asgari ücret 22 bin 104 lira. Çok bir rakam değil. Neden? Öğrencisi olan var, evi kira olan var. Hayat çok zor. Bütün esnafların adına, kendi şahsım adına söylüyorum. Bir yılda üç kere suya zam geldi. Balık suyla, su olmasa biz yapamayız. Su bizi gerçekten çok zorluyor. Personeller olsun, kimse çalışmak istemiyor. O yüzden çok sıkıntı yaşıyoruz" diye konuştu.
''Faizsiz kredi bekliyoruz''
Köftecilik yapan bir esnaf da ''7- 8 senedir işlerimiz iyi değil. Genel olarak tüm esnafların öyle. Bağ-Kur primlerimiz çok yüksek. Primlerin düşmesini istiyoruz. Biraz da emeklilik yaşının düşmesini bekliyoruz. Temennimiz budur. Fiyatlarımız o kadar yüksek de değil, her insan alacak şekilde. Ama satamıyoruz. Tüm esnaflarımızın Allah yardımcısı olsun. Gider kalemimiz çok. Elektriğimiz, doğalgazımız, kiralar 2 katı oldu. Beş ise 10 oldu, on ise 20 oldu. Tüm esnaflarımız için gerçi öyle. Giderimiz çok yüksek. Depremde biz kredi kullandık. Yine olsa yine kullanırdık. Tüm esnaflarımızın ihtiyacı var. Yine bir talep gelse bir yoğunluk olsa isteriz. Faizsiz kredi bekliyoruz. Zaten faizler almış başını gidiyor. Esnaf adam ancak faizsiz ödeyebilir'' şeklinde konuştu.