Somalılar termik santralin yarattığı hava kirliliğine tepki gösterdi: “Tesis, çevreye uyum yükümlülüklerini yerine getirmemekte” 

(MANİSA) - Soma'da vatandaşlar, "Yediğimiz içtiğimiz kül" diyerek Soma Termik Santrali'nin hava kirliliğine neden olduğunu belirtip, tepkilerini gösterdi. Gerekli önlemlerin alınmasını isteyen Somalılar, Soma'da doğan çocukların astım hastası olduğunu ve sürekli göğüs hastalıkları uzmanına gitmek zorunda kaldıklarını söylediler. CHP Manisa Milletvekili Bakırlıoğlu, santralin üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmediğini ve hava gazı filtresi takmadığını söylerken, Soma Belediye Başkanı Okur ise santralin pek çok teşvik aldığını ancak filtre zorunluluğunu yerine getirmediğini vurguladı.

Soma Termik Santrali'nin yakınında yaşayan bölge halkı, santralin çevre kirliliğine yol açtığı için gerekli önlemlerin alınmasını talep etti. Manisa'nın Soma ilçesi İstasyon, Erata, Gediz, Yosun mahallesi sakinleri, şunları söyledi:

-"Gözlerimizi tozdan açamıyoruz. Şu arabamızın haline bakın. Ya eski günlere dönelim, gaz lambalarıyla duralım ya da buna bir çare bulunsun."

- "Toplamda 150 liralık elektrik yakıyoruz 700-800 lira fatura ödüyoruz. Cebini dolduranlar dolduruyor, tozunu külünü biz çekiyoruz."

- "Biz dışarı çıkamıyoruz. Bizler camlarımızı açamıyoruz, balkonlarımız is gibi, kül. Biz bütün bunlardan şikayetçiyiz. Evlerimizin önünü yıkasak ne olacak, balkonlarımızı yıkasak ne olacak? Devamlı kül, arabaların üstünden bellidir. Önlemini alsalar daha iyi olacak bizim sağlığımız için. Bizler Soma'ya geldik mi hasta oluyoruz. Nefes darlığı için çok zor. Ben de astım bronşit var, nefes alamıyorum dışarı çıktığım zaman. Herkes için zor, hasta olanlar için daha zor. Ben aynı zamanda KOAH hastasıyım. Ben açık dışarı çıktığım zaman nefes alamıyorum. Soma'da doğan çocukların hepsi astım hastası. Sürekli olarak doktora, özellikle göğüs hastalıkları uzmanına gitmek zorunda kalıyoruz."

“Dışarıya çamaşır asamıyoruz”

-"Mahallenin bir sürü sorunu var. Bu kül bizi perişan etti. Hanımlar dışarıya çamaşır asamıyor. Herhangi bir işlem yapılamıyor. Yağmur suyu kanallarımız bu külün yüzünden doluyor. Biz bu bacanın yüzünden yıllardır beri çekiyoruz."

-"Camlarımızı kapılarımızı açamıyoruz. Çamaşırlarımızı bile serdikten sonra toz silkeleyip duruyoruz."

- "Sularımız bile beton gibi donuyor, aktırmıyor. Temizlik lazım. Dışarı çıktığımızda gözlerimize doluyor. Külden o kadar şikayetçiyiz. Santral kapansın demiyoruz, buradan ekmek yiyorlar. Küle bir çare bulsunlar. Her şeyin çaresi var. Filtre mi takacaklar, ne yapacaklar onlar daha iyi biliyor. İki cahil kadın ne bilsin. Bronşit olanlar var, kimse kapıya çıkamıyor tozdan. Santral de kapanmasın, elektrik üretiyor."

- "Bu arabanın camına bunu yapan, bizim ciğerimize ne yapmaz? Buna bir çözüm bulunması gerekir. Santralin şehir göbeğinde olmaması gerekirdi. Daha 5 kilometre daha ötede olabilirdi. Bu santral kapanırsa biz memnuniyet duyarız. Önlem olarak şehrin göbeğinde bu santral olmaz."

- "Herkes hasta, durmadan doktora gidiyorum göğüs hastanesine. Biz 40 senedir buradayız, bu çileyi her gün çekiyoruz. Ne yapacağımızı şaşırdık."

“Tesis, çevreye uyum yükümlülüklerini yerine getirmemekte”

Cumhuriyet Halk Partisi Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, santralin üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmediğini, hava gazı filtresi takmadığını ve çevreye uyum yükümlülüklerini ihlal ettiğini belirterek şunları ifade etti:

"Manisa'nın Soma ilçesindeki Soma Termik Santrali, 2015 yılında özelleştirilmiştir. Özelleştirme sırasında hava gazı filtresi takma zorunluluğu getirilmiş, ancak daha sonra bu zorunluluk kaldırılmıştır. Santrale 2027 yılına kadar geçici ruhsat verilmiş olup, şu anda hava gazı filtresi takmadan çalışmaya devam etmektedir. Bu durum, bölgede yaşayan yüz binlerce Manisalı, Somalı, Akhisarlı ve Kırkağaçlı’nın yıllardır zehirli hava solumasına neden olmaktadır. Özellikle üst solunum yolu hastalıkları, astım, bronşit ve kanser vakalarında ciddi artış yaşanmaktadır. Ne yazık ki hava kalitesini ölçen yapımlar yetersizdir. Tesis, çevreye uyum yükümlülüklerini yerine getirmemekte ancak teşviklerle desteklenmeye devam etmektedir.

Sayıştay raporlarına göre, 2023 yılında bu tesisin Türkiye Kömür İşletmeleri’ne (TKİ) olan kömür borcu 3 milyar 200 milyonu geçmiş durumdadır. Güncel borcun ise 10 milyar lirayı aştığı belirtilmektedir. Firma, hava kirliliğine neden olurken TKİ’ye olan borcunu ve devlete olan yükümlülüklerini yerine getirmemektedir. Buna rağmen, yılbaşından önce yapılan bir yasal düzenleme ile yerli kömürle çalışan termik santrallere elektriğin alım garantisi verilmiş ve piyasa fiyatlarının üzerinde alım yapılması kararlaştırılmıştır.”

“Soma'da termik santral nedeniyle hava kirliliği yaşanmakta”

Soma Belediye Başkanı Sercan Okur ise santralin 2015 yılında özelleştirilmesinden bu yana pek çok teşvik aldığını ancak filtre zorunluluğunu yerine getirmediğini ifade ederek şöyle konuştu:

"2020 yılında santral, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile mühürlenmiş ancak sıcak su işletmesi nedeniyle 2027 yılına kadar çalışmasına izin verilmiştir. Ne yazık ki, santral Somalı vatandaşları zehirlemeye devam etmektedir. Soma'da termik santral nedeniyle hava kirliliği yaşanmakta ve vatandaşlar kanser, KOAH gibi hastalıklara yakalanmaktadır. Çocuklar astımlı ve bronşitli doğmaktadır. Somalı vatandaşlar olarak temiz hava hakkının gasp edilmesini istememekte ve yetkililerden hava kirliliğine bir an önce son verilmesini talep etmektedirler."

Soma Termik Santrali, 13 Ocak 2015 tarihinde Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından ihaleye çıkarılmış ve Konya Şeker Sanayi Ticaret Anonim Şirketi tarafından 685,5 milyon dolarlık teklifle satın alınmıştı.