Son iki yılda Akdeniz havzasında sel felaketleri binlerce kişinin ölümüne yol açtı
(ANKARA) - Mevsim normallerinin üzerindeki doğa olayları ABD’nin Los Angeles eyaletindeki yangınların kontrol altına alınmasını daha zor hale getirirken iklim değişikliğinin küresel etkisi yeniden gündemde. Bilim insanları gelecek yıllarda Akdeniz’de de yağışların normalin üzerinden seyredebileceği ve bunun büyük sel felaketlerine yol açabileceği konusunda uyarıyor.
ABD’nin Los Angeles eyaletinde şiddetli rüzgarlar nedeniyle uzun süre kontrol altına alınamayan yangınlar tüm insanlığı etkileyen bir sorun haline gelen iklim değişikliğinin yeniden gündemin popüler konuları arasına girmesine yol açtı. ABD medyasına iklim değişikliğinin olası etkileri üzerine yorumlarda bulunan uzmanlar son yıllarda Akdeniz havzasında artan sel felaketlerine dikkati çekiyor.
Geçen yıl ekim ayında Avrupa’ya bir haftada o ayın yağış ortalamasının beş katı kadar yağış düştü. Akdeniz havzasındaki İspanya’da ekim ayında yaşanan sel felaketi 223 kişinin ölümüne açarken eş zamanlı olarak Balkanlar’da oluşan sel 18 kişinin ölümüne yol açmıştı. Son iki yılda İtalya, Fransa ve Slovenya’da da büyük seller binlerce kişiyi yerinden ederken 2023 yılında Libya’da Yunanistan’dan gelen fırtınaların yol açtığı sel felaketi neticesinde 13 bin 200 kişi hayatını kaybetmişti.
Kısa ve yoğun yağmurlar, Akdeniz'de alışılagelen yağış türlerinden olsa da son zamanlarda Akdeniz bölgesine düşen şiddetli yağışlar uzmanlara göre alışılmışın çok uzağında. Bilim insanları, Akdeniz'deki yıkıcı fırtınaların gücünü ve aynı zamanda sıklığını artırdığına işaret ederken, bu durumun daha da şiddetlenebileceğini konusunda uyarıyor.
ABD merkezli The New York Times’a konuşan Euro-Mediterane İklim Değişikliği Merkezi'nden bilim insanı Leone Cavicchia, denize yakın dağların bulunduğu Akdeniz Havzası'nın kıyı bölgelerindeki aşırı doğa olaylarının Akdeniz bölgesinin küresel ortalamadan yüzde 20 daha hızlı ısınıyor olmasından kaynaklandığını ifade etti. İklim değişikliği modellemeleri, Akdeniz bölgesinde aşırı yağış olaylarının şiddeti artarken, ortalama yağış miktarının zamanla azalacağını öngörüyor.
Akdeniz ülkelerinde yaklaşık 250 milyon insan, selin daha olası olduğu nehir havzalarında yaşarken uzmanlar bu bölgelerde sel koruma yapıları ve erken uyarı sistemlerinde iyileştirmeler yapılarak felaketlerin daha az ölümcül hale gelmesinin sağlanabileceğini belirtiyor.
