Kartalkaya'daki Otel Yangınını Araştırma Komisyonu... Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'ndan "Yangın Uzmanı" önerisi
(TBMM) - Kartalkaya'daki otel yangınını araştırmak için kurulan Meclis komisyonunun sekizinci toplantısında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Mesleki Hizmet Genel Müdürü Banu Aslan sunum yaptı. "Yangın uzmanı" tanımına dikkat çeken Aslan, bu yangın uzmanı kişinin hangi okullardan, hangi bölümlerden mezun olacağı, üzerine nasıl bir eğitim, nasıl bir sınav ya da belgelendirme sisteminden geçeceği ve nasıl bir çalışma yapacağı konusunda da yönetmelik kapsamında çalışma başlatıldığını söyledi.
"Bolu Kartalkaya Mevkiinde Bulunan Bir Otelde Meydana Gelen Yangın Faciasının Tüm Boyutlarıyla Araştırılarak İlgili Kurum ve Kuruluşların Sorumluluklarının Tespit Edilmesi ve Benzer Olayların Önlenmesi İçin Alınması Gereken Tedbirlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu" AK Parti Erzurum Milletvekili Selami Altınok Başkanlığı’nda toplandı.
Komisyonun sekizinci toplantısında, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan Bakan Yardımcısı Hasan Suver, Mesleki Hizmet Genel Müdürü Banu Aslan, Mesleki Hizmetler Genel Müdür Yardımcısı Murat Bayram, Enerji Verimliliği ve Tesisat Daire Başkanı Hüseyin Namık Sandıkçı katıldı.
Bakanlık adına ilk sunum, Mesleki Hizmet Genel Müdürü Banu Aslan tarafından yapıldı. Aslan sunumunda, binaların yangından korunması hakkındaki yönetmelik hakkında bilgi verdi. Aslan, 1966 yılında yürürlüğe giren yönetmeliğin, 2024 yılına kadarki revizyonunu anlattı. Aslan, proje ve yapım ile ilgili hususlarda tereddüde düşülen durumlarda Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın diğer hususlarda İçişleri Bakanlığı’nın görüşünü aldığını, projelerin yangına karşı güvenlik bakımından yönetmeliğe uygun değilse, yapı ruhsatı verilmediğini ifade etti.
"Proje onay ve denetim hizmetlerinden hiçbir şekilde vize, harç ve benzeri ad altında herhangi bir ücret talep edilemez"
Bakanlığın görev, yetki ve sorumluluk alanına ilişkin bilgi veren Aslan, binaların yangın algılama ve söndürme projelerinin, tesisat projelerinden ayrı olarak hazırlandığını, bir kat alanı 2 bin metrekareden fazla olan katların tahliye projelerinin, mimari projelerden ayrı olarak hazırlandığını söyledi. Projelerin ruhsat vermeye yetkili merciler tarafından onaylanarak uygulandığını sözlerine ekleyen Aslan, "Yapı ruhsatı vermeye yetkili merciler, yangın söndürme, algılama ve tahliye projelerinin ve uygulamalarının yönetmelik hükümlerine uygun olup olmadığını denetler. Sigorta şirketleri, yangına karşı sigorta ettirme talebi aldıkları binalarda, tesislerde ve işletmelerde, yönetmelik hükümlerine uyulup, uyulmadığını kontrol etmek mecburiyetindedir. Yangın güvenliği sistemleri için, kamu kuruluşlarınca proje onay ve denetim hizmetlerinden hiçbir şekilde vize, harç ve benzeri ad altında herhangi bir ücret talep ve tahsil edilemez" diye konuştu.
Aslan, uygulamada yaşanan ve bakanlığın görüş sorulan konular ile ilgili ülke genelinde yerel yönetimlerde uygulama birliğinin sağlanması amacıyla “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik Kılavuzu”nun hazırlandığını ve bu kılavuzun Aralık 2024 tarihinde genel müdürlüğün internet sitesinde yayımlandığını söyledi. Aslan, 3 Eylül 2024 tarihinde “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik Çalıştayı” gerçekleştirdiklerini, çalıştay ardından bir rapor hazırladıklarını sözlerine ekledi. Aslan, çalıştayda, yönetmelik için revizyon çalışmalarının başladığını, kurum ve kuruluşlardan alınan görüşler doğrultusunda 5 toplantı gerçekleştirildiğini anlattı.
"Yangın yönetmeliğine uygun olmayan bir tasarımın ruhsat alması mümkün değil"
Aslan, CHP Antalya Milletvekili Sururi Çorabatır’ın “Yapı Denetim Kanunu'nda yangınla ilgili bir denetleme var mı?” sorusu üzerine ise “Yapı denetim zaten ruhsattan itibaren yani ruhsat aşamasından, tasarımdan itibaren incelemekle sorumludur. Yangın yönetmeliğine uygun olmayan bir tasarımın gerek mimari gerek elektrik gerek mekanik, ruhsat alması mümkün değildir, yapı denetimden geçmesi mümkün değildir.” yanıtını verdi.
"Yangın Uzmanı" tanımının Türkiye’de hayata geçirilmesi gerektiğini söyleyen Aslan, bu yangın uzmanı kişinin hangi okullardan, hangi bölümlerden mezun olacağı, üzerine nasıl bir eğitim, nasıl bir sınav ya da belgelendirme sisteminden geçeceği ve nasıl bir çalışma yapacağı konusunda da yönetmelik kapsamında çalışma başlatıldığını sözlerine ekledi.
Aslan, yönetmelik değişikliği çalışmaları kapsamında, yönetmelik içinde ve imar mevzuatı açısından dil birliği sağlanması, anlaşılamayan tanımların ve farklı yorumlanan hükümlerin netleştirilmesi, binaların çatı ve cephelerinde uygulanan fotovoltaik (PV) sistemlerinin uygulanması durumunda yangın güvenliğinin sağlanması, taşınabilir yangın söndürme sistemlerinin bakımı, değişimi gibi konularda standardı ile uyumlaştırma sağlanması gibi konularda son aşamaya gelindiğini belirtti.
"Yangın denetimler, itfaiye teşkilatı dışında yetkilendirilmiş yangın uzmanı eliyle yapılması mümkün hale getirilsin"
İş yeri açma çalıştırma ruhsatı kapsamındaki yapılara ilişkin Kartalkaya yangını sonrasında bakanlığın önerilerini ise Mevzuat Daire Başkanı Yasin Yıldırım anlattı. Ruhsata esas olarak tanzim edilen yangın güvenlik raporlarının, 1-3 yıllık periyotlarla yenilenmesi ile periyodik denetim sonrası yangın güvenlik raporuna ilişkin şartlarını kaybedenlerin, yangın güvenlik raporu düzenleyen idare tarafından ruhsatı düzenleyen idarelere bildirimde bulunmak suretiyle faaliyetten men veya ruhsat iptali ve iş yerinin kapatılması yaptırımlarının uygulanması önerisinde bulundu.
Yıldırım, bu öneri için yönetmelik değişikliği gerektiğini söyledi. Yangın güvenliğine ilişkin denetimlerin ve kontrollerin belediye itfaiye teşkilatı dışında belediyece hizmet alımı suretiyle veya yetkilendirilmiş yangın uzmanı eliyle de yapılmasının mümkün hale getirilmesi önerisini de dile getiren Yıldırım, bu önerisi için kanun değişikliğini hatırlattı. Yıldırım, büyükşehir olmayan yerlerde ilde yer alan belediyelerce teşkil edilecek il düzeyinde itfaiye teşkilatının kurulması önerisi için ise kanun değişikliği gerektiğini söyledi. Yıldırım ayrıca, belediye sınırları dışında, özellikle doğa, dağ, orman turizmi alanlarında, eğitim ve yetkinliği belediye itfaiye teşkilatınca yapılmak üzere turizm bölgesi büyüklüğüne uygun en az 2 itfaiye aracını bulunduran itfaiye birimlerinin kurulması önerisinde de bulundu.
"Kontrol görevini yerine getirmeyen uzmanlar hakkında idari para cezası uygulansın"
Yıldırım, mevzuata aykırılıklarda uygulanacak idari müeyyidelere ilişkin önerilerine dair ise yangın güvenlik raporu bulundurma sorumluluğunun, mal sahibi veya kullanım hakkına sahip kişilere ait olması gerektiğini, mevzuatın öngördüğü süreler içerisinde müracaatta bulunmayan sorumlular ve ve kontrol görevini mevzuata uygun şekilde yerine getirmeyen yetkili uzmanlar hakkında ise 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42. maddesi kapsamında idari para cezası uygulanması gerektiğini söyledi.
İsmimiz, makamımız, mevkimiz umrumda değil, cari kurallara herkes uyacak"
Komisyonda konuşan komisyon Başkanı Selami Altınok ise "Herkes ama herkes başta kuralı koyan bizler olmak üzere koyulan kurallara beğensek de beğenmesek de uymamız lazım gelir. Vatandaş da uyacak. Milletvekili de uyacak. Bakan da, belediye başkanı da, vali de uyacak. Hakim, savcı, polis de uyacak. Böyle bir kural tanımamazlık, kurallara uymamayı marifet sayan bir anlayışın filizlenmiş olması, toplumda böyle bir algının var olması çok kötü bir şey. 21. yüzyılda medeniyetin bu noktaya geldiği bir yerde en önemli medeniyet kuralı, en önemli insan olma kuralı, kurallara uymaktır. Beğenmeyebiliriz kuralları, değiştirmek için mücadele edebiliriz. Ama cari olan bir kural varsa, buna otelcisi de uyacak. İnşaat yapan da, araba kullanan da, okula giden de, öğretmen de, vekil de uyacak. Kurallara uymamak uyanıklık ve daha akıllı olma gibi topluma saçma sapan bir algı pompalanmaya çalışılıyor. Hepimiz cari kurallara sıfatımız, ismimiz, mevkimiz, makamımız, nereli olduğumuz hiç umurumda değil. Hukukun karşısında, kuralların karşısında herkes kurallara uyarsa, bunları burada konuşuyor olmayız." ifadelerini kullandı.
Komisyonun yarınki toplantısında İstanbul Üniversitesi ve Sakarya Üniversitesi'nin Yangın Uygulama ve Araştırma Merkezi'nin akademisyenleri sunum yapacak.
