Ankara Tabip Odası: "2002’de toplam sağlık harcamasının GSYİH içindeki toplam payı yüzde 5,2 iken, 2023’te yüzde 4,7’ye geriledi''
(ANKARA) - Ankara Tabip Odasından (ATO) yapılan açıklamada, "2002’de toplam sağlık harcamasının GSYİH içindeki toplam payı yüzde 5,2 iken 2023’te yüzde 4,7’ye geriledi. 2023’te sağlığa ayrılan her dört liranın yaklaşık üç lirası kamusal alanda, yaklaşık bir lirası da özel sağlık alanında harcanıyor. Toplam sağlık harcamasından yatırım harcamalarını çıkardığımızda elde edilen cari sağlık harcamalarının GSYİH içindeki payı da benzer şekilde düşüyor" denildi.
ATO Yönetim Kurulu, Sağlık Bakanlığının Sağlık İstatistikleri Yıllığı-2023'ü yaptığı yazılı açıklama ile değerlendirdi. Açıklamada, şunlar kaydedildi:
"'Sağlık Bakanlığının Sağlıkta Türkiye Yüzyılı' söylemlerine karşılık, sağlığın finansmanına ilişkin veriler incelendiğinde, sağlık harcamalarında 2002 yılının gerisine düştüğü anlaşılıyor. 2002’de toplam sağlık harcamasının GSYİH içindeki toplam payı yüzde 5,2 iken 2023’te yüzde 4,7’ye geriledi. 2023’te sağlığa ayrılan her dört liranın yaklaşık üç lirası kamusal alanda, yaklaşık bir lirası da özel sağlık alanında harcanıyor. Toplam sağlık harcamasından yatırım harcamalarını çıkardığımızda elde edilen cari sağlık harcamalarının GSYİH içindeki payı da benzer şekilde düşüyor.
Türkiye’nin cari sağlık harcaması payı (yüzde 4,3), OECD ortalamasının (yüzde 9,2) ve Avrupa Birliği ortalamasının (yüzde 8,7) çok altında ve bu ülkeler arasında son sıradadır. Toplam sağlık harcaması payında da ülkemiz OECD ülkeleri içinde sondan üçüncü sırada yer alıyor. Her 10 çalışanın yaklaşık 6’sının asgari ücret ve buna yakın ücretle çalıştığı, bu çalışanların açlık ve yoksulluk sınırlarının çok altında kaldığı günümüzde sağlık hizmetlerine ücretsiz erişim giderek zorlaşıyor.
"Yoksulluk giderek artıyor"
Kişi başı cepten yapılan sağlık harcaması 2002’de 106 dolarken 2023’te 425 dolara yükseldi. Yoksulluk giderek artıyor. Hane içindeki sağlık harcamasının toplam ödeme kapasitesine oranının yüzde 40 ve üzerinde olması 'katastrofik (yıkıcı) sağlık harcaması' olarak tanımlanır. Yoksullaşmanın göstergelerinden birisi olan katastrofik sağlık harcamaları da giderek artıyor. Katastrofik sağlık harcaması yapan hane sıklığı 2012’de yüzde 0,14 iken 2023’te yüzde 0,74’e yükselerek yaklaşık 5,5 katına çıktı.
Yoksul hane sıklığı 2012’de yüzde 1,29 iken 2023’te yüzde 3,40’a yükselerek yaklaşık 3 katına çıktı. Sağlık harcaması nedeniyle yoksullaşan hane sıklığı da 2012’de yüzde 0,07 iken 2023’te yüzde 0,13’e, yaklaşık 2 katına çıktı. Sağlıkta Dönüşüm Programı nedeniyle özel sağlık sektörü hormonlu bir şekilde holdingleşerek büyümeye devam ederken, çok sayıda hizmet kalemi ücretli hale geliyor, yurttaşların cebinden daha fazla para çıkıyor.''
