Brezilya’nın eski Başkanı Jair Bolsonaro, darbe girişimi ile suçlanıyor
(ANKARA) - Brezilya’nın eski Başkanı Jair Bolsonaro, 2022 seçimlerini kaybetmesinin ardından mevcut Başkan Luiz Inácio Lula da Silva’yı zehirleyerek hükümeti devirmeye kalkışmakla suçlanıyor. Bolsonaro’nun suçlu bulunması, 2026 başkanlık seçimlerinde aday olmasına engel olabilir.
Aşırı sağcı ogörüşlerin nedeniyle Brezilya’nın eski Başkanı Jair Bolsonaro ve başkan yardımcısı adayı General Walter Braga Netto, ülkenin mevcut Başkanı Luiz Inácio Lula’yı zehirlemeyi planlamak da dahil olmak üzere, ülkede yeni bir düzen kurmayı amaçlayan bir suç örgütünü yönetmekle suçlanıyor. İddianame kapsamında, aralarında Bolsonaro’nun eski ulusal güvenlik danışmanı emekli General Augusto Heleno ve eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Almir Garnier Santos’un da bulunduğu 34 kişi hükümeti devirmeye kalkışmakla suçlanıyor.
Bolsonaro destekçileri 2023 yılının başında düzenlediği eylemlerle seçim sonuçlarını reddetmiş ve bu durum Bolsonaro hakkında soruşturma başlatılmasına neden olmuştu. Protestolar, mevcut Başkan Luiz Inácio Lula da Silva’nın göreve başlamasından bir hafta sonra başlamıştı. İddianamede, "Demokratik düzene zarar veren eylemlerin sorumluluğu, Jair Messias Bolsonaro tarafından yönetilen, otoriter bir güç projesine dayalı bir suç örgütüne aittir" ifadeleri kullanılıyor.
Bolsonaro’nun avukatları, dün yaptıkları açıklamada, Bolsonaro’nun Brezilya’nın demokratik hukuk sistemini ya da bunu destekleyen kurumlara zarar vermeyi amaçlayan herhangi bir hareketi desteklemediğini ileri sürdü. Eski bir ordu subayı olan Bolsonaro da ''yasaları ihlal ettiği iddialarını reddetti ve kendisine yöneltilen suçlamaları, siyasi rakipleri tarafından yapılan bir cadı avı olarak'' nitelendirdi.
ABD medyasında yer alan değerlendirmelerde, Bolsonaro'nun yargılanmadan önce tutuklanmasının olası olmadığı, yalnızca davaya bakan Anayasa Mahkemesi Yargıcı Alexandre de Moraes’ın Bolsonaro’nun kaçma riski olduğuna karar vermesi durumunda böyle bir şeyin gerçekleşebileceğini belirtiliyor.
Bolsonaro’nun avukatlarının, suçlamalara karşı iki hafta içinde yanıt vermeleri gerekiyor. Ardından Anayasa Mahkemesi, suçlamaları kabul edip etmeyeceğine karar verecek. Eğer suçlu bulunursa, Bolsonaro en az on iki yıl olmak üzere hapis cezası alabilir. Mahkumiyet kararı, Bolsonaro’nun 2026 başkanlık seçimlerine aday olmasına engel olabilir. Bolsonaro'nun kendisinin de Kongre üyesiyken 2010 yılında onayladığı bir yasa, temyiz mahkemesi tarafından mahkum edilen kişilerin kamu görevinde bulunmalarını engelliyor.
Savcılar, Bolsonaro’nun liderliğindeki planın Lula’yı zehirlemeyi de içerdiğini ileri sürüyor. Lula, Bolsonaro’yu 2022 sonlarında yapılan başkanlık seçimlerinde çok az bir farkla geride bırakmıştı. Ancak gelinen noktada yapılan kamuoyu yoklamaları Brezilya’da Lula hükümetinin yüzde 24 oranında onay aldığını gösteriyor.
