TTB'den Bakanlıklara yazı: "Mahpusların uygun koşullarda hastane sevklerinin yapılması için gerekli çalışmaların yapılmasını bekleriz"
(ANKARA) - Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi Başkanı Alpay Azap imzasıyla İçişleri, Adalet ve Sağlık bakanlıklarına gönderilen yazıda, tutuklu ve hükümlülerin hastanelere gidiş, gelişlerinde sağlık haklarını ihlal eden uygulamalara maruz kaldığının anlaşıldığı belirtilerek, "Mahpusların uygun koşullarda hastane sevklerinin yapılması için gerekli çalışmaların yapılmasını bekleriz" denildi.
TTB Merkez Konseyi Başkanı Alpay Azap imzasıyla tutuklu ve hükümlülerin tanı, tetkik ve tedavi amacıyla hastane sevklerinde kullanılan kafes tipi ring araçlarında uzun süre ve kelepçeli olarak bekletilmeleri ile ilgili İçişleri, Adalet ve Sağlık bakanlıklarına birer yazı gönderdi.
Yazıda, özellikle kafes tipi ring araçlarında uzun süre ve kelepçeli bekletmeye yönelik ihlallerin yoğunluğuna dikkati çekilerek, şunlar kaydedildi:
"Birliğimize gelen başvurulardan ve basına yansıyan birçok olaydan mahpusların hastanelere gidiş ve gelişlerinde sağlık hakkını ihlal edecek uygulamalara maruz kaldığı görülmektedir. Bu uygulamalardan biri ise tanı, tetkik ve tedavi amacıyla mahpusların kurum dışındaki hastane sevklerinde kullanılan 'kafes tipi' ring araçları ile mahpusların uzun süre ve kelepçeli olarak bu araçlarda bekletilmeleri ve nakledilmeleridir.
Nitekim yakın zamanda, İBB Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat'ın, tutuklu bulunduğu cezaevinden tedavi ve tetkik için kurum dışındaki hastaneye sevki sırasında yaşadığı zorluklar ve en az 1 saat süren yolda, kapalı kasa tipi araçla ve kelepçeli olarak götürülmesinin dayanılmaz olduğu, bu sebeple zorundalıklar dışında sevk istemeyeceği basına yansımıştır. Yine benzer bir durum Tayfun Kahraman'ın hastaneye sevki sırasında da yaşanmış ve kapalı ring aracında kelepçeli olarak tutulduğunu, güneş altında kapalı ring aracında bekletildiğini gösteren görüntüler basınla paylaşılmıştır.
"Hem yaşam hakkı hem işkence kötü muamele yasağı ihlal edilmektedir"
2018 yılında, Antalya'nın Alanya ilçesinde hasta mahpusları hastaneye götüren cezaevi ring aracının içinde bir tutuklunun fenalaşarak yaşamını yitirdiği ortaya çıkmış ve Adalet Bakanlığı'nın da doğruladığı olayla ilgili Savcılığın soruşturma başlattığı kamuoyuyla paylaşılmıştır. Tekrarla yaşanan bu ihlaller ve sıklıkla aldığımız başvurular ise mahpusların hastane sevklerinde yapılan bu uygulamaların; sağlık hakkını, yaşam hakkını, işkence ve kötü muamele yasağını ihlal eder nitelikte olduğunun altını çizme gereksinimini doğurmuştur. Hasta bir mahpusun, ambulansla değil de ring ile sevkinin yapılması doğru olmayıp; teşhis ve tedavi için sevk edilen mahpusların insani koşullara sahip olmayan, klimasız ve dar ring araçlarıyla hastaneye götürülmeleri, sağlık hakkını ve sağlığa erişim hakkını ihlal eder niteliktedir. Mevcut ring araçları hem şehir içi hem de şehirlerarası yolculuklar için kaza, yangın vb. risklerinin yanında insanın fiziksel ve ruhsal sağlığını ileri derecede bozma, mahpusların mevcut hastalıklarının ilerlemesine ya da farklı hastalıkların oluşmasına neden olma dışında insanlık onurunu da rencide etmektedir. Bu sebeple bu uygulama hem yaşam hakkını hem de işkence ve kötü muamele yasağını ihlal etmektedir.
"Mahpusların insanlık dışı muameleye maruz kalmadan tedaviye erişmeli"
Mahpusların insanlık dışı, onur kırıcı hiçbir muameleye maruz kalmadan tedaviye erişiminin sağlanması gerekmektedir. Hastaneye sevk edilmek için öncelikli olarak tercih edilmesi gereken kurum ambulanslarının sayısı yetersiz olup sayılarının artırılması gerekmektedir. Ayrıca uygulamada hastaneye sevklerin çoğu kurum nakil araçlarıyla yapılmakta ve hasta mahpuslar uzun sürelerle bu araçların içinde bekletilebilmektedir. Bu gayri insani uygulamanın önüne geçmek için ağır hastalık halleri başta olmak üzere hasta hükümlü ve tutukluların hastanelere sevklerinin ambulanslarla gerçekleştirilmesi gerekmektedir.' tespitlerine yer verildiği görülmüştür. Ancak Meclis Komisyonu tarafından yapılan hak ihlali tespitine rağmen ring araçlarında uzun süre bekletilme ve ring araçlarıyla sevk hususunun bir sorun olarak ele alınmadığı ve çözümüne dair herhangi bir çalışma yapılmadığı anlaşılmaktadır. Bu kapsamda; herhangi bir insanın normal koşullarda seyahatini sağlayan özelliklere sahip, ergonomik, aynı zamanda güvenli nakil araçlarını sağlamak idarenin yükümlülüğü olup; mahpusların uygun koşullarda hastane sevklerinin yapılması için gerekli çalışmaların tarafınızca yapılmasını bekler ve çalışmalarınızda başarılar dileriz."
