Adalet Bakanı Tunç: "Sağır ve dilsizler de seri muhakeme ve basit yargılama usullerinden faydalanabilecek"
(ANKARA) - Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, 1 Ocak 2020’den itibaren uygulanan seri muhakeme ve basit yargılama usulleriyle bugüne kadar 1 milyon 458 bin 922 dosyanın karara bağlandığını kaydetti. Anayasa Mahkemesinin kararı doğrultusunda, sağır ve dilsizler de seri muhakeme ve basit yargılama usullerinden faydalanabilecek.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, seri muhakeme ve basit yargılama usullerine ilişkin yazılı açıklama yaptı. Adalet sisteminde iki usulün de 2020'de yürürlüğe girdikleri tarihten bugüne kadar aksamadan uygulandığını belirten Tunç, bu kapsamda seri muhakemede 472 bin 183, basit yargılama usulünde de 986 bin 739 olmak üzere toplam 1 milyon 458 bin 922 dosyanın karara bağlandığını bildirdi.
Bakanlık tarafından yapılan açıklamaya göre de seri muhakeme usulü kapsamında 2020 yılında 57 bin 666, 2021 yılında 78 bin 912, 2022 yılında 92 bin 184, 2023 yılında 99 bin 433, 2024 yılında 117 bin 927, 2025 yılının başından bugüne kadar 26 bin 61 suça ilişkin dosyada seri muhakeme usulü uygulanarak karar verildi. Böylece 5 yılda toplam 472 bin 183 suça ilişkin dosya seri muhakeme usulü uygulanarak karara bağlandı.
Seri muhakeme usulü, kapsamına giren suçlarda, soruşturma evresi sonunda Cumhuriyet savcısı tarafından kamu davası açılması için yeterli şüpheye ulaşıldığında ve bu suçlarla ilgili kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilmediği takdirde uygulanıyor.
"2 yıl sürebilecek dava, 3 aylık bir süre içerisinde tamamlanıyor"
2020 yılında uygulamaya başlanan basit yargılama usulü ile 5 yılda 986 bin 739 dosyada karar verildi. 2020 yılında 75 bin 746, 2021 yılında 235 bin 178, 2022 yılında 234 bin 316, 2023 yılında 201 bin 574, 2024 yılında 227 bin 181, 2025 yılının başından bugüne kadar 12 bin 744 dosya karara bağlandı.
Ceza üst sınırı 2 yıla kadar süreli hapis cezası veya adli para cezası gerektiren suçlarda mahkeme, iddianamenin kabulünden sonra basit yargılama usulünün uygulanmasına karar verebiliyor. Mahkemeler basit yargılama usulünde, dosya üzerinden duruşma açmaksızın kovuşturmayı sonuçlandırabiliyor. Basit yargılamanın uygulanması halinde klasik yargılamada 2 yıl sürebilecek dava süreci, yaklaşık 3 aylık bir süre içerisinde tamamlanıyor.
Ayrıca Anayasa Mahkemesi’nin kararı doğrultusunda dezavantajlı durumda olan sağır ve dilsizler de seri muhakeme ve basit yargılama usullerinden faydalanabilecek.
Seri muhakeme hakkında
Seri muhakeme usulünde uygulanacak yaptırım, Cumhuriyet savcısı tarafından belirleniyor. Cumhuriyet savcısınca usulün uygulanması için belirlenen yaptırım şüpheliye teklif ediliyor. Şüphelinin avukatı huzurunda teklifi kabul etmesi halinde uygulamaya alınıyor. Cumhuriyet savcısı tarafından seri muhakeme usulünün uygulanması yazılı olarak görevli ihtisas mahkemesinden talep ediliyor. Mahkemenin aynı gün hüküm vermesi halinde bir gün gibi kısa bir sürede süreç tamamlanabiliyor. Klasik muhakemede ortalama 2 yıl sürebilecek dava, seri muhakeme usulü ile kısa sürede çözüme kavuşturulabiliyor.
Anayasa Mahkemesi kararı dün Resmi Gazetede yayımlanmıştı
Anayasa Mahkemesi, sağır ve dilsiz kişiler hakkında, seri muhakeme ve basit yargılama usullerinin uygulanmamasını öngören 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun ilgili maddesindeki kuralların Anayasa'ya aykırı olduğuna karar vererek, düzenlemeyi iptal etmişti. Anayasa Mahkemesinin gerekçesi, dün Resmi Gazetede yayımlandı.
