TBMM KİT Komisyonu... CHP'li Yavuzyılmaz, TEİAŞ yetkililerine 'mal varlığı' beyanlarını sordu: Herkese mi miras kalıyor?
Haber: Erva Gün
(TBMM) - CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, TBMM Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) Komisyonu'nda Türkiye Elektrik İletim (TEİAŞ) A.Ş.'nin denetim raporlarına değinerek, bazı özel şirketlere TEİAŞ trafo merkezlerinden GES-RES kapasiteleri açıldığını ileri sürdü. Yavuzyılmaz, TEİAŞ'tan gelen kurum yetkililerine, mal varlıklarına yönelik bir beyanda bulunup bulunmadıklarına dair soru yöneltti ve "Devlet bürokrasisinde çalışırken birden bire Milli Piyango mu çıkıyor diyeceğim, öyle bir durum söz konusu olsa herhalde haberimiz olur. Lüks arabalar, lüks villalar, lüks bir yaşam, kişinin kendisi, yakınları, vesaire. Yahu, herkese mi miras kalıyor? Yani şu miras bir herhalde bize kalmıyor" dedi.
TBMM KİT Komisyonu, AK Parti Aydın Milletvekili Mustafa Savaş başkanlığında toplanarak denetim kapsamında bulunan kurum ve kuruluşların 2021 ve 2022 yıllarına ilişkin bilanço görüşmelerine başladı. Komisyonda Türkiye Elektrik İletim A.Ş.'nin 2021-2022 yıllarını kapsayan Sayıştay raporları ve önerileri görüşüldü.
TEİAŞ Genel Müdürü Orhan Yıldırım, komisyonda yaptığı sunumda, Ulusal Elektrik Sistemi ile ilgili şu bilgileri verdi:
"İletim hattı uzunluğumuz 75 bin 606 kilometre, bunun 74 bin 933 kilometresi havai hat, 648 kilometresi kara kablosu, 25 kilometresi ise deniz altı kablosundan oluşmaktadır. Ulusal Elektrik Sistemi'nde santral kurulu gücümüz lisanslı ve lisanssızlar dahil olmak üzere 117,92 gigavattır yani 117 bin 092 megavattır. 2024 yılı sonu itibarıyla de üretilen enerji miktarı 349 teravatsaat yani 349 milyar kilovat saattir. Yine sistem işletmeciliğimizle ilgili olarak gerek işlettiğimiz gerekse işletilen transformatör merkezi sayımız bin 463'tür, sadece şebeke işletmeciliğini ilgilendiren transformatör merkezi sayımız ise 800'dür. Çalışan sayımız olarak da toplamda 7 bin 203 memur, sözleşmeli ve işçi yani kadrolu olmak üzere sayımız mevcut olup 9.929 tane hizmet alımı personelimiz vardır, toplamda 17 bin 132 personelimiz bulunmaktadır."
"Şirketlerden birinin yasa dışı gelir elde edildiği yönünde bir duyum var"
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, geçtiğimiz sene Ankara'da Temelli Trafo Merkezinde trafo teknisyeni İsmail Ayhan'ın iş kazası geçirerek yaşamını yitirmesini gündeme getirerek, "Bu konu hakkında Sekizinci Bölge Müdürü ve İşletme Bölge Müdür Yardımcısı hakkında bir işlem yaptınız mı? Görevden uzaklaştırma gibi bir tedbir aldınız mı? Aynı zamanda İşletme Bölge Müdür Yardımcısının görev tanımı ve sorumluluğu nedir, nereye kadardır?" sorularını yöneltti.
Yavuzyılmaz, bazı şirketlere rüzgar enerji santrali ve güneş enerji santrali ön lisansları dağıtıldığını öne sürerek, "AK Partili yetkililerin, bürokratların 2023 yılı genel seçimleri öncesinde adeta yangından mal kaçırır gibi bir kurgu, bir yarışma süreciyle birçok şirkete -tırnak içinde ağırlıklı olarak biz bunları "yandaş şirket" olarak tanımlıyoruz- depolamalı rüzgâr enerji santrali ve güneş enerji santrali ön lisansları dağıttıkları görülüyor" dedi. Bir rant sürecinin oluştuğunu kaydeden Yavuzyılmaz, "Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının yayınladığı 30 Aralık 2022 tarihli RES-GES kapasiteleriyle ilgili yol haritasını belirleyen Enerji Bakanlığının Türkiye Ulusal Enerji Planlamasına açıkça aykırı hareket edildiği görülüyor" ifadelerini kullandı. Yavuzyılmaz şöyle devam etti:
"Şimdi, diyeceksiniz ki, 'Ay, efendim, biz, işte, bir ihale açtık, ne kadar güzel, 2 katı başvuru olmuş, 3 katı başvuru olmuş. Bunun neyinden rahatsız oluyorsunuz?' da diyebilirsiniz ama siz kapasiteleri ilk başlayanlardan itibaren sıraya koyarak veriyorsunuz yani o 4'üncü katta başvuruyu yapanı zaten geçmiş olsun, o çoktan geride kalmış vaziyette. Bu kapasiteleri kim almış, ne kadar süre elinde tutmuş, kimi devretmiş, kime satmış? Kapasite satışı mümkün değil. Bu başvuruyu yapıp kapasite sürecine giren şirketi devretmek suretiyle bu olay böyle devam ediyor. Yani TEİAŞ da mevcudu olmayan ve planlanmamış hayali RES ve GES kapasitelerini bir tahsis sürecine aslında sokmuş oluyor. Dolayısıyla bu konuyla ilgili biz de TBMM'de bir araştırma önergesi verdik ancak bu konuyla ilgili çok ciddi soru işaretleri var. Özel sektörden aldığımız bazı duyumlara göre deniliyor ki, firmalara özel olarak TEİAŞ trafo merkezlerinden GES-RES kapasiteleri açıldığı yönünde bilgiler var. Megavat başına da 30 ila 50 bin dolar arası da bu konuyla ilgili bu kapasitelerin açıldığı şirketlerden biri yasa dışı gelir elde edildiği yönünde bir duyum var.
Bu konuyla ilgili, siz, kurum çalışanları olarak hangi sürelerde mal beyanında bulunuyorsunuz? Bu kurumda yıllar içinde genel müdür olarak çevrenizde aşırı zenginleşen veya yakınlarının zenginleştiğine yönelik olarak yaptığınız tespitler var mı? Bu doğrultuda şu ana kadar herhangi bir soruşturma yaptınız mı? Yapmayı düşünüyor musunuz? Aynı şekilde, sizin de dâhil olduğumuz, tabii, araştırmayı yapabilecek olan yine kurumun yetkilileri bu konularla ilgili bir
inceleme, araştırma yapıyor mu? Çünkü ben bakıyorum, devlet kurumlarında çalışanların -bu gibi ayrımlar siyasetçiler arasında da var bu arada- bazıları çok zengin, bazıları daha çok mütevazı. Ya, ben bunu tam anlayamıyorum. Devlet bürokrasisinde çalışırken birden bire Milli Piyango mu çıkıyor diyeceğim, öyle bir durum söz konusu olsa herhalde haberimiz olur. Lüks arabalar, lüks villalar, lüks bir yaşam, kişinin kendisi, yakınları, vesaire. Yahu, herkese mi miras kalıyor? Yani şu miras bir herhalde bize kalmıyor."
AK Parti Karabük Milletvekili Durmuş Ali Keskinkılıç, Yavuzyılmaz'ın TEİAŞ'a yönelik 'mal varlığı' soruları üzerine, "Bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak eğer elimizde bir belge, bilgi, herhangi bir ihbar varsa Türkiye Cumhuriyeti'nin her vatandaşının görevi de şudur: En yakın savcılığa gitmek" dedi. Suçu ihbar etmemenin de suç olduğunu dile getiren Keskinkılıç, "Bir şey varsa da bunu ihbar ederiz, söyleriz, gereken de devlet tarafından yapılır. Ama ben burada rica ediyorum. Ben de devlet memuriyetinden gelmiş birisi olarak söylüyorum, Sayın Yavuzyılmaz, geçmişte beni de denetlediniz yani burada kurumda çalışan arkadaşlarımızı zan altında bırakacak birtakım ifadelerde bulunmak, suistimal ifadelerinde bulunmak bence çok hoş olmuyor. Bu konuya çok dikkat etmenizi rica ediyorum sizlerden" ifadelerini kullandı.
