ABD Başkanı Trump’ın gümrük vergileri tepkiyle karşılandı, Avrupa ve Asya-Pasifik piyasalarında sert düşüşler kaydedildi

(ANKARA) - ABD Başkanı Donald Trump’ın, ABD’nin en büyük ticaret ortakları da dahil olmak üzere kapsamlı gümrük tarifesi açıklamasının ardından borsalarda sert düşüş yaşandı. Özellikle teknoloji hisselerinde ağır düşüşler gözlemlenirken, yatırımcıların güvenli liman arayışıyla altının fiyatı rekor seviyeye ulaştı. Japonya’nın Nikkei endeksi açılışta yüzde 2,8 değer kaybederken, Hong Kong’un Hang Seng Endeksi yüzde 1,6, Güney Kore’nin Kospi endeksi yüzde 2 ve Avustralya hisseleri yüzde 2 geriledi. Çin, ABD’nin adımını “ticaret savaşı”; AB ülkeleri “dünya ekonomisine büyük bir darbe” olarak nitelendirdi.

ABD Başkanı Donald Trump, ithal edilen tüm yabancı ürünlere en az yüzde 10 olmak üzere ek gümrük vergileri getirdi. ABD Başkanı yer yer yüzde 20 ila 40’ın üzerinde değişen oranlarda “karşılıklı tarifeler” de uygulayacağını söyledi. Açıklamanın ardından Asya-Pasifik ve Avrupa piyasalarında sert düşüşler kaydedildi.

Özellikle teknoloji hisseleri ağır darbe alırken, yatırımcıların güvenli liman arayışıyla altının fiyatı rekor seviyeye ulaştı. Japonya’nın Nikkei endeksi açılışta yüzde 2,8 düşerken, Hong Kong’un Hang Seng Endeksi yüzde 1,6, Güney Kore’nin Kospi endeksi yüzde 2 ve Avustralya hisseleri yüzde 2 geriledi.

Avrupa borsaları da küresel satış dalgasına büyük bir ivmeyle katıldı. Pan-Avrupa Stoxx 600 endeksi, işlem başlangıcında yüzde 1,5 düşerek son iki ayın en düşük seviyesine geriledi. Almanya'nın DAX endeksi, Frankfurt'ta işlem başlangıcında neredeyse yüzde 2,5 düştü. Paris'te ise CAC 40 yüzde 2,2 değer kaybederken, İspanya'nın IBEX endeksi yüzde 1,5 geriledi.

“Dünya ekonomisine büyük bir darbe”

Çin, halihazırda yürürlükte olan yüzde 20’lik gümrük tarifesine ek olarak yüzde 34’lük bir artışla karşı karşıya kalırken, AB’ye yüzde 20, Japonya’ya ise yüzde 24’lük bir gümrük tarifesi uygulanacak. “ABD’nin ticaret ortakları tarafından yağmalandığını, talan edildiğini ve çoğu durumda dostun, düşmandan daha kötü” olduğunu söyleyen Trump, karşılıklı gümrük tarifelerini duyurduğu günü “kurtuluş günü’’ olarak adlandırdı.

Türkiye’den giden ürünleri de kapsayan yüzde 10’luk küresel tarifeler 5 Nisan’da, karşılıklı tarifeler ise 9 Nisan’da yürürlüğe girecek.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, ABD’nin yeni gümrük tarifelerinin dünya ekonomisine “büyük bir darbe” olduğunu ve müzakerelerin başarısız olması halinde uygulanacak karşı önlemler için hazırlık yaptıklarını söyledi. Leyen “Küresel ekonomi büyük ölçüde zarar görecek, belirsizlik artacak ve bu durum daha fazla korumacılığın yükselmesine yol açacak” dedi.

Çin Ticaret Bakanlığı, Washington’a yeni tarifeleri “derhal iptal etmesi” çağrısında bulunarak, bu adımların “küresel ekonomik kalkınmayı tehlikeye attığını” ve ABD’nin çıkarları ile uluslararası tedarik zincirlerine zarar vereceğini belirtti. Diyalog çağrısında bulunan Çin, “Bir ticaret savaşında kazanan yoktur ve korumacılığın bir çıkış yolu yoktur” ifadelerini kullandı.

Yüksek tarifelerle karşı karşıya kalan ülkeler arasında savaşın yıktığı ve ekonomik olarak zor durumda olan ülkeler de bulunuyor. Geçen hafta bir depremle sarsılan ve iç savaşın yıprattığı Myanmar, yüzde 44’lük bir tarifeyle karşı karşıya kaldı. Sri Lanka’ya yüzde 44, Lesotho’ya yüzde 50 oranında bir tarife uygulanıyor.

Tarifeler ayrıca, ABD’ye bilinen hiçbir ihracatı olmayan Norfolk Adası’nı da etkiledi. Avustralya Başbakanı Anthony Albanese bugün yaptığı açıklamada, “Norfolk Adası’na yüzde 29’luk bir tarife uygulandı. Saygıyla belirtmek gerekirse, Norfolk Adası’nın ABD’nin devasa ekonomisiyle rekabet ettiğinden emin değilim, ancak bu durum, dünyada hiçbir ülkenin bu tarifelerden kaçışı olmadığını açıkça gösteriyor” dedi.