DEM Partili Bartın’dan Bakan Kurum’a: “6 Şubat depremlerinin ardından denetim sisteminin eksiklikleri giderildi mi?”
(ANKARA) - DEM Parti Hakkari Milletvekili Öznur Bartın, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a “6 Şubat depremlerinde yıkılan binaların büyük bir kısmının yeni yapı olması, yapı denetim sisteminin yetersiz olduğunu göstermektedir. Denetim sisteminin eksiklikleri giderilmiş midir? Deprem sonrası yapılan konutların güvenliği nasıl sağlanmaktadır” diye sordu.
DEM Parti Hakkari Milletvekili Öznur Bartın, 6 Şubat depremleriyle ilgili Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na soru önergesi verdi. Depremlerin özellikle Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman, Malatya, Gaziantep başta olmak üzere 11 ilde ciddi can kaybına neden olduğu, 50 bin 783 yurttaşın hayatını kaybettiği, 107 bin 204 kişi yaralanmış ve 36 bin 932 bina tamamen yıkıldığını hatırlatan Bartın, sahadaki gözlemlerin ve bağımsız araştırmaların doğrultusunda kayıpların ve hasarın çok daha büyük olduğuna işaret ettiğini ifade etti. Bartın, şunları kaydetti:
“Binlerce depremzede hala çadırlarda yaşamaya mahkum kalmıştır”
“Enkaz kaldırma çalışmaları sırasında göçük altında kalan binlerce kişinin akıbeti hâlâ belirsizdir ve kayıplar resmi rakamların çok ötesindedir. Deprem sonrasında barınma sorunu, bölgedeki en büyük krizlerden birisi olmuştur. Deprem bölgelerinde 186 bin 239 konteyner kurulmuş ve 579 bin 863 kişi buralarda yaşamaya zorlanmıştır. Ancak bu konteynerlerin çoğu insani yaşam standartlarına uygun değildir. Sıfırın altına düşen sıcaklıklar, kış aylarında ısınma ve hijyen problemleri nedeniyle ciddi sağlık riskleri oluşturmuştur. Binlerce depremzede hala çadırlarda yaşamaya mahkum kalmıştır. Çadır kentlerdeki yurttaşlar, temiz suya erişim, temel gıda ve ilaç ihtiyaçlarını karşılamakta büyük zorluklarla karşılaşmaktadır.
Depremin yarattığı yıkım, büyük bir iç göç hareketine neden olmuştur. Bir milyondan fazla yurttaş, yaşadıkları şehirleri terk ederek büyükşehirlere göç etmek zorunda kalmıştır. Bu göç dalgası, büyükşehirlerde barınma, işsizlik, yüksek kiralar, ayrımcılık ve sosyal hizmetlere erişimde ciddi sıkıntılara yol açmıştır. Göç eden yurttaşlar, yerleşim yerlerinde evsizlik, ekonomik zorluklar, sağlık ve eğitim gibi temel ihtiyaçlardan mahrum kalmıştır.
Depremin eğitim alanındaki etkileri de çok büyük olmuştur. 11 ildeki 20 bin 340 eğitim kurumu depremden etkilenmiş, 4 milyon öğrenci eğitim hakkından mahrum kalmıştır. Yıkılan okulların yerine yapılan geçici çözümler, eğitim için uygun ortamlar yaratamamıştır.”
“Deprem sonrası yapılan konutların güvenliği nasıl sağlanmaktadır?”
Bartın, Kurum’dan şu soruları yanıtlamasını istedi:
“6 Şubat depremlerinde yıkılan binaların büyük bir kısmının yeni yapı olması, yapı denetim sisteminin yetersiz olduğunu göstermektedir. Denetim sisteminin eksiklikleri giderilmiş midir? Deprem sonrası yapılan konutların güvenliği nasıl sağlanmaktadır? Bu binaların depreme dayanıklılığı konusunda bağımsız denetimler yapılmakta mıdır? Depremde yıkılan kamu binaları, özellikle hastaneler ve okulların, yeterince sağlam inşa edilmediğine ilişkin iddialar doğru mudur? Sorumlular hakkında bir işlem yapılmış mıdır? Enkaz kaldırma sürecinde asbest ve diğer tehlikeli kimyasalların kontrolsüz şekilde doğaya ve insan sağlığına zarar verdiği iddiaları bulunmaktadır. Bu konuda bir önlem alınmış mıdır? Deprem sonrası yeniden yapılaşmada halkın görüşü neden dikkate alınmamaktadır? Yapılan projeler halkın ihtiyaçlarına göre mi şekillendirilmektedir? Depremden sonra rezerv alan ilan edilen bölgelerde yaşayan yurttaşlar mağdur edilmiştir. Yerinden edilen halkın hakları nasıl korunacaktır? Depremden etkilenen illerde yapılaşmanın bilimsel veriler ışığında yapılması için hangi adımlar atılacaktır? Aktif fay hatları üzerindeki yerleşim yerleri için nasıl bir plan uygulanmaktadır? İmar aflarının büyük yıkıma neden olduğu görülmesine rağmen, gelecekte imar affı çıkarılmayacağına dair bir taahhütte bulunulacak mı? Deprem bölgesinde yıkılan binaların müteahhitleri hakkında hangi işlemler yapılmıştır? Müteahhitlerin yanı sıra bu binalara onay veren yetkililer hakkında da bir soruşturma başlatılmış mıdır? Deprem bölgesinde altyapı sorunu halen devam etmektedir. Özellikle su, elektrik ve kanalizasyon gibi temel hizmetlerin tam olarak sağlanamamasının nedeni nedir?”
