İYİ Parti’den "3’üncü çocuğu yap, memuriyeti kap" kanun teklifi
(TBMM) - İYİ Parti Hatay Milletvekili Şefik Çirkin, üçüncü çocuğunu doğuran annelere devlet memurluğuna atanma hakkı tanınmasına ilişkin TBMM'ye kanun teklifi verdi. Teklifin gerekçesinde, düzenlemenin kamuoyuna duyurulmasında "3’üncü çocuğu yap, memuriyeti kap" sloganının belirlenebileceği belirtildi.
Çirkin, TBMM’e verdiği kanun teklifiyle doğurganlık oranının artması için üçüncü çocuğunu doğuran annelere memuriyet verilmesini önerdi. Çirkin, kanun teklifinin gerekçesinde şunları kaydetti:
"Türkiye'nin toplam doğurganlık hızı 2001 yılında 2,38 iken 2023 yılında 1,51’e kadar gerilemiştir"
“Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, yaşlı nüfus oranı 2019 yılında yüzde 9,1 iken, 2024 itibarıyla yüzde 10,6’ya yükselmiştir. Projeksiyonlara göre bu oran 2030’da yüzde 13,5, 2040’ta yüzde 17,9, 2060’ta yüzde 27 ve 2080’de ise yüzde 33,4’e ulaşacaktır. Bu eğilim, Türkiye’nin hızla yaşlanan bir toplum haline geldiğini ve yakın gelecekte her üç kişiden birinin 65 yaş üstü olacağını göstermektedir. Buna karşın, doğurganlık oranları uzun süredir azalma eğilimindedir. Türkiye'nin toplam doğurganlık hızı 2001 yılında 2,38 iken 2023 yılında 1,51’e kadar gerilemiştir. Bu oran, nüfusun yenilenme eşiği olan 2,10’un oldukça altındadır. Ayrıca Aktif Yaşlanma Endeksi (AYE) sonuçlarına göre Türkiye’nin 2024 yılı genel endeks değeri 29,7 ile AB ortalaması olan 36,8’in altındadır. Kadınların endeks değeri ise yalnızca 25,3’tür. Bu durum, kadınların ekonomik olarak daha kırılgan ve yaşlılık sürecine hazırlıksız olduğunu göstermektedir.
"Türkiye’de çiftlerin çocuk yapmama nedenleri arasında artan yaşam ve barınma maliyetleri yer alıyor"
Türkiye’de vatandaşların çocuk sahibi olmaktan kaçınmasının nedenleri son yıllarda yapılan araştırmalarda oldukça net biçimde ortaya konulmuştur. Buna göre, Türkiye’de çiftlerin çocuk yapmama nedenleri arasında artan yaşam ve barınma maliyetleri, eğitim ve sağlık sistemine güvensizlik, kariyer ve çalışma hayatıyla anneliğin bağdaştırılamaması, yetersiz doğum sonrası destek sistemleri, çocuk bakım hizmetlerinin pahalı ve erişilmez olması, kadınların işten uzak kalma kaygısı ve sosyal güvenceden yoksunluk gibi sebepler yer almaktadır.
"Slogan olarak 3’üncü çocuğu yap, memuriyeti kap"
Bu kanun teklifiyle, üçüncü çocuğunu dünyaya getiren kadınlara kamu görevine atanma hakkı tanınması amaçlanmaktadır. Kamu güvencesi altında bir işe sahip olma imkanı, özellikle düşük gelirli veya istihdam dışı kadınların çocuk sahibi olma kararlarını doğrudan etkileyen güçlü bir teşvik unsurudur. Bu kanun teklifinin kabul edilmesi, çocuk sahibi olmayı teşvik etmenin yanı sıra, kadınlara sosyal ve ekonomik güvence sağlayarak çocuklarının geleceği konusunda taşıdıkları endişeleri azaltmayı hedeflemektedir. Bu teklif, kadınların hem sosyal güvenlik sistemine entegre olmalarını hem de uzun vadede daha sağlıklı, üretken ve güvenli bir yaşlılık geçirmelerini sağlayacaktır. Bu düzenleme, Türkiye’nin hızla yaşlanan nüfus yapısına karşı demografik dengeyi korumayı, kadınları çalışma hayatına entegre ederek ekonomik bağımsızlıklarını güçlendirmeyi ve çocuk sahibi olmayı teşvik etmeyi amaçlayan bütüncül bir sosyal politika önerisidir. Üçüncü çocuğunu dünyaya getiren kadınlara kamu görevine atanma hakkı verilmesi ile hem aile yapısı desteklenecek hem de toplumsal fayda üretilecektir. Bu kanun teklifi ile devletin aileyi ve kadını önceleyen yeni nesil teşvik sistemleri geliştirme iradesini yansıtılacaktır. Düzenleme ile kamuoyuna yönelik bilgilendirici ve motive edici bir iletişim sloganı olarak ‘3. çocuğu yap, memuriyeti kap’ ifadesi benimsenebilir. Bu slogan, doğumu özendiren, aile yapısını güçlendiren ve kadınların devlet güvencesi altında bir gelecek kurmasını hedefleyen bir sosyal vizyonun kamuya açık yansımasıdır.”
