Ukrayna, 150'den fazla Çinli paralı askerin Ukrayna'da Rusya için savaştığını açıkladı; Çin, reddetti
(ANKARA) - Ukrayna, dün çok sayıda Çin vatandaşının, Rusya için savaştığı iddiasını yineleyerek, Moskova'nın sosyal medya aracılığıyla işe aldığını iddia ettiği 150'den fazla paralı asker hakkında ayrıntılı istihbarat topladığını söyledi. Çinli yetkililer ise, bu iddiaları “tamamen asılsız” olarak nitelendirerek, reddetti.
Ukrayna'nın iddiası ve Çin'in bu iddiaları reddetmesi, ABD'nin üç yılı aşkın süredir devam eden savaşta ateşkes sağlamaya çalıştığı bir dönemde geldi. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, 8 Nisan Salı günü yaptığı açıklamada, Ukrayna Ordusu'nun, Ukrayna topraklarında Rus ordusuyla birlikte savaşan iki Çinliyi yakaladığını duyurdu. Ukrayna, Rusya tarafında olan Çinli askerlere ilişkin ilk kez böyle bir iddiada bulundu.
Zelenski, dün “iki savaş esirini Rusya'da esir tutulan Ukraynalı askerlerle takas etmeye hazır olduğunu” söyledi ve kanıt sunmadan, Pekin'deki yetkililerin, Rusya'nın Çinli paralı askerleri işe almasından haberdar olduğunu belirtti. Ancak Çin hükümetinin, paralı askerlerin Ukrayna'ya girmesine izin verip vermediğine ilişkin ayrıntılı bilgi vermedi.
Zelenski:"Elimizde, Rus ordusu için savaşan 155 Çin vatandaşının bilgileri bulunuyor"
Zelenski, "Ukrayna'nın elinde, Rus ordusu için savaşan 155 Çin vatandaşının adı, soyadı ve pasaport bilgilerinin bulunduğunu" belirtirken, “Bu askerlerin sayısının çok daha fazla olduğuna inanıyoruz” dedi. Zelenski, gazetecilerle, "sözde Çinli askerlerin isimlerini, pasaport numaralarını ve kişisel bilgilerini, askeri eğitim için Rusya'ya ne zaman geldiklerini ve hizmet için ne zaman ayrıldıklarını gösteren belgeleri" paylaştı; ancak ABD medyasında yer alan haberlerde, bu belgelerin henüz teyitlenemediği belirtildi.
Çin Dışişleri Bakanlığı: "İddialar tamemen asılsız"
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Jian Pekin'de yaptığı açıklamada, Çin'in, "Ukrayna krizinin siyasi olarak çözülmesinde yapıcı bir rol" oynadığını söyledi. Lin, dün, “Çin hükümetinin her zaman Çin vatandaşlarından çatışma bölgelerinden uzak durmalarını, herhangi bir silahlı çatışmaya dahil olmaktan kaçınmalarını ve özellikle de herhangi bir tarafın askeri operasyonlarına katılmaktan kaçınmalarını istediğini” söyledi,
Lin, esir alınan kişilerle ilgili bilgileri hala Kiev yönetiminden doğrulamaya çalıştıklarını, diğer iddiaların gerçeğe dayanmadığını bildirerek, "tamamen asılsız" dedi.
Çin, Şubat 2022'de Ukrayna'ya yönelik geniş çaplı işgalini başlatmasından bu yana Rusya'ya güçlü diplomatik destek sağladı. Batılı yetkililer, Çin'in, Rusya'ya silah yapımında kullanabileceği makine ve mikroelektronik sattığını, ayrıca enerji ve tüketim malları ticareti yoluyla ekonomik bir can damarı sağladığını dile getirdi.
ABD'li yetkililer, İran'ı Rusya'ya insansız hava aracı sağlamakla suçlarken, Güney Koreli yetkililerle beraber Kuzey Kore'nin de Rusya'ya savaş alanında yardım etmek üzere binlerce asker ve mühimmat gönderdiğini ifade etti.
ABD ve Çin arasındaki gerilim
ABD medyasında yer alan haberlerde, Çin'in “Rusya'ya bilerek asker, silah ya da askeri uzmanlık sağladığı” düşünülmediği kaydedildi. Haberlere göre, ABD ve Avrupa'nın Ukrayna'ya önemli ölçüde askeri destek ve diplomatik güç sağlamasıyla savaş, bir dereceye kadar güçler arası bir çekişmeye dönüştü. ABD ve Çin arasındaki gerilim, son yıllarda daha da derinleşti. Anlaşmazlıklar jeopolitik nüfus, teknoloji ve ticaret üzerinde yoğunlaştı ve son zamanlarda iki ülke arasında artan ithalat tarifeleri küresel finans piyasalarını sarstı. Zelenski, ABD'li yetkililerin Ukrayna'da Çinli paralı askerlerin varlığından haberdar olduklarında “şaşkınlıklarını” ifade ettiklerini söyledi.
ABD Başkanı Donald Trump, Ukrayna'daki savaşı hızla sona erdirmek için geçen yılki seçim kampanyasında verdiği sözü yerine getirmeye çalışıyor.
Tammy Bruce: "Çin vatandaşlarının Rusya adına savaştığına dair haberler rahatsız edici"
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tammy Bruce, 8 Nisan Salı günü, Çin vatandaşlarının Rusya adına savaştığına dair haberlerin "rahatsız edici" olduğunu belirtti. Bruce, "Çin, Ukrayna'daki savaşta Rusya'nın en büyük destekçilerinden biri" dedi. Bruce, Rusya'nın savaşı sürdürmek için ihtiyaç duyduğu çift kullanımlı malzemelerin yaklaşık yüzde 80'inin Çin tarafından sağlandığını iddia etti.
Keith Kellogg: "Savaşan Çinli gönüllüler de olabilir"
Ancak Trump'ın Ukrayna ve Rusya Özel Temsilcisi Keith Kellogg, dün Georgetown Üniversitesi'nde yaptığı konuşmada, “Orduda bir aksiyom vardır, ilk rapor her zaman yanlıştır. Bu da arkamıza yaslanıp nasıl sonuçlanacağını görelim dediğimiz şeylerden biri, çünkü gönüllüler de olabilir” dedi. Ukrayna'nın ABD de dahil olmak üzere başka ülkelerden de kendi adına savaşan gönüllüleri olduğunu belirten Kellogg, "Çin personeline ilişkin ilk haberlerin Kuzey Kore'nin cepheye binlerce asker göndermesiyle aynı düzeyde olmadığını" da dile getirdi.
Kaja Kallas: "Pekin, Rusya'nın en önemli destekçisi”
Avrupa Birliği'nin Dış Politika Şefi Kaja Kallas da Pekin'i "Rusya'nın savaşının en önemli destekçisi" olarak nitelendirdi. Kallas, Brüksel'de yaptığı açıklamada, çift kullanımlı malların Çin üzerinden Rusya'ya girdiğini belirterek, “Çin bu desteği gerçekten durdurmak isterse bunun bir etkisi olacağı açıktır” dedi.
ABD'nin geçen yıl yaptığı bir değerlendirmeye göre Çin, Rusya'ya makine aletleri, mikroelektronik ve diğer teknoloji satışlarını arttırdı ve Moskova da bunları savaş için füze, tank, uçak ve diğer silahları üretmek için kullanıyor.
Kremlin, ABD'nin Ukrayna'daki çatışmaların derhal ve tam olarak 30 gün süreyle durdurulması önerisini fiilen reddetti. Kiev hükümeti ise buna rıza gösterdi. Her iki tarafın da ilkbahar-yaz askeri harekatlarına hazırlandığına inanılıyor.
