Van'ın Andiçen Köyü’nde hayvancılık çöküşte: "Ne yol var ne destek"

Haber: İshak KARA

(VAN) - Van'ın Çatak ilçesine bağlı Andiçen Köyü'nde hayvancılık yapan üreticiler, köy yollarının yetersizliğinden, artan çoban fiyatlarından ve küçükbaş, büyükbaş hayvanlarını satamamaktan dert yandı. Bir üretici "Yolumuz yok, cereyanımız yok, hiçbir şeyimiz yok. Biz bunu kabul etmiyoruz. Yolumuzu yapsınlar, her şeyimizi yapsınlar. Devlet niçin var? Millete hizmet yapmak için var. Erdoğan diyor ki: 'Hiçbir köy yok cereyansız, hiçbir köyümüz yok yolsuz.' Bizim köyde ne yol var, ne cereyan, hiçbir şeyimiz yok. Hiçbir destek devletten alamıyoruz" dedi.

Van'a 100 kilometre uzaklıkta bulunan Çatak ilçesine bağlı Andiçen Köyü'nde yaşayan yurttaşlar, köy yolu olmadığı için tarım ve hayvancılık yapamadıklarını, hayvancılığın bitme noktasına geldiğini ANKA Haber Ajansı'na anlattı.

Küçükbaş hayvan üreticisi Mazlum Kaya, CHP Genel Başkanı Özgür Özel'in tarım ve hayvancılık yapan üreticilere yönelik yaptığı açıklamaları hatırlatarak, "Hakkın, hukukun olmadığı hiçbir yerde hiçbir şey olmaz. İnancımız da buna yönelik, yapılan her şey de buna yönelik" ifadelerini kullandı.

"Hayvancılığı çok zor şartlar altında yapıyoruz"

"Özgür Özel, gerekeni söylüyor, çiftçiye gereken desteği veriyor. Hak, hukuk, adaletin hayatın her aşamasında, her yerde olması lazım. Olmadığı yerde hiçbir şey olmaz" diyen Kaya, yaşadığı zorlukları şu sözlerle anlattı:

"Hak, hukuk, adalet bir evin temelidir. Adalet olmadan barış da, insanlık da olmaz. Hiçbir şey yapamayız. Hak ve adalet, ülkedeki barışın da başıdır. Biz kimseyle küs değiliz ki barışalım. Biz bu ülkenin vatandaşıyız, biz bu ülkenin hak sahipleriyiz, emekçileriyiz. Biz bu ülkenin kadim halkıyız. Bizim kimseyle barışacak durumumuz yok. Hakları sömürülmüş olan bizleriz. Haklarımız sömürülmemiş olsaydı, benim bu yolum bu halde olmazdı. Hayvancılığı çok zor şartlar altında yapıyoruz. Yaylalarımız çok güzel, hayvanlarımız çok verimli. Yalnız içinde bulunduğumuz hem ekonomik şartlar hem de hizmet şartlarından dolayı hayvancılığı yapamıyoruz. 10 yıl önce benim bütün ailem hayvancılık yapıyordu, ailede bir tek ben kaldım. Bunun nedeni kötü yollar, kötü şartlar, hayvancılığın içerisinde bulunduğu ekonomik şartlar. Çoban bulamıyoruz. Bir çobanın aylığı şu an 100 bin lira. Bu fiyata çoban bulduğumda ben hayvancılık yapamam. Bakmakla mükellef olduğum bir ailem var. Ya ailemle ilgileneceğim ya hayvanlarla. Durum böyle olunca hayvancılık çöküyor. Her geçen gün hayvancılık daha da kötüye gidiyor. Çiftçiye daha fazla destek lazım. Bu şartlarda ben de en fazla iki yıl daha hayvancılık yapabilirim. Biz bunu hak etmiyoruz."

"Konalga ve Andiçen arasındaki 32 kilometrelik yolun tamamı bozuk"

Hayvancılık ve çitfçilikle uğraşan bir başka köylü Yusuf Kaya ise bu sene çiftçinin durumunun "içler acısı" olduğunu söyledi. Geçen sene yemin kilosunu 350 liraya aldığını ancak bu gün 700 lira olduğunu sözlerine ekleyen Kaya, şunları söyledi:

"Arpanın kilosu 9 bin 500 lira oldu. Şu an üretimin durduğu yerdeyiz, üretim yok. Çoban bulamıyoruz. Çok zor şartlarda üretim yapıyoruz. Böyle giderse hepsini sonlandıracağız. Talep çok az, hayvanlar çok pahalı. İnsanlar alım gücünden dolayı hayvan alamıyorlar. Şu an gördüğünüz koyunların tanesi 15 bin lira. Emekli maaşı 14 bin lira. Bu adam nasıl kurbanlık alsın? Çocuklarım beni görüyor, 'Bu kadar cefaya ne gerek var' diyorlar. Biz devam ettirdik ama maalesef ben de bırakacağım. Geliriz az. Şu an çoğu çiftçi borçlu. Çoban bulamıyoruz. Köydeki işletmemizi doğru düzgün kullanamıyoruz. Bunun sebebi de yolumuzun; Konalga ve Andiçen arasındaki 32 kilometrelik yolun tamamı bozuk. Hayvanlarımızı geçiriyoruz ama yolun ortasında indirmek zorunda kalıyoruz. İnsanlarımız bu hayvanları 3 günde zor köye ulaştırıyor. Bu esnada kaybolan, telef olan hayvanlarımız var."

"Hayvanların hâlini görüyorsunuz, geçinemiyoruz"

Hayvancılık yapan köylü Ramazan Bahadır ise "3 gün boyunca yolda biz bu şekilde yürüyeceğiz. Yollarımız güzel değil, 3 senedir yollarımız açılmamış. 3 senedir bizim hâlimiz budur. Çiftçinin durumunu görüyorsunuz, nasıldır. Devlet bize bir destek verirse güzel olur. Bu yollardan dolayı köylerimize gidemiyoruz. İlkbahardan dolayı bizim bir ay önce köye gitmemiz gerekirken daha şimdi gidiyoruz. Hayvanların hâlini görüyorsunuz, geçinemiyoruz. Yem pahalı" diye konuşurken, bir başka hayvancılıkla uğraşan köylü Zinar Aytekin "Köye gideceğiz, yol yok. Hâlimiz perişandır, yol kapalı. Yolu yapmıyorlar, biz her sene böyle gidiyoruz. Bu yolların yapılmasını istiyoruz" ifadelerini kullandı.

"Devlet niçin var? Millete hizmet yapmak için var"

Köye giden yolun kötü oluşundan dert yanan bir başka yurttaş ise "Yolumuz yok, cereyanımız yok, hiçbir şeyimiz yok. Biz bunu kabul etmiyoruz. Yolumuzu yapsınlar, her şeyimizi yapsınlar. Devlet niçin var? Millete hizmet yapmak için var. Erdoğan diyor ki: 'Hiçbir köy yok cereyansız, hiçbir köyümüz yok yolsuz.' Bizim köyde ne yol var, ne cereyan, hiçbir şeyimiz yok. Hiçbir destek devletten alamıyoruz" dedi.