Vatikan’da yeni bir dönemin işaretleri: Milliyetçiliğe mesafeli, diyaloga yakın tenis tutkunu bir Papa
Haber: Esma ÇAKIR
(VATİKAN) - Dünya genelinde 1,4 milyar inananı bulunan Katolik Kilisesi’nin yeni ruhani liderliğine ve Vatikan Devlet Başkanlığına ABD’li Kardinal Robert Francis Prevost seçildi. Havari adı olarak kendine 14. Leo adını alan Papa, Vatikan’ın Aziz Pietro Meydanı’nda toplanan on binlerce kişiyi selamlaması sırasında yaptığı ilk konuşmasında, “Dünya barışı için hep birlikte dua edelim” dedi.
Papa Francesco’nun 21 Nisan’da hayatını kaybetmesinin ardından yeni ruhani liderlerini belirlemek üzere dün öğleden sonra Sistina Şapeli’ne kapanan 70 ülkeden 133 kardinal, yaptıkları 4 tur oylamanın ardından son günlerde favoriler arasında gösterilen ABD’li Kardinal Robert Francis Prevost’u seçti.
Şapelin ünlü bacasından tüttürülen beyaz dumanla yerel saatle 18.07’de dünyaya duyurulan seçimden yaklaşık 1 saat sonra Kardinal Dominique Mamberti, Aziz Pietro Bazilikası’nın merkez locasından halkın karşısına çıkarak beklenen o Latince ifadeyi söyledi ve yeni Papa’nın ismini duyurdu:
“Habemus Papam! (Bir Papamız var!)”.
69 yaşındaki Prevost, aynı zamanda Peru vatandaşı ve Katolik Kilisesi’nin kurucusu olan Havari Aziz Petrus’un 267’nci halefi oldu.
Prevost, 14 Eylül 1955’te ABD'nin Chicago kentinde, Fransız ve İtalyan kökenli Louis Marius Prevost ile İspanyol kökenli Mildred Martínez’in üç çocuğundan biri olarak dünyaya geldi.
Prevost, ABD episkoposluğu içinde öne çıkan bir isimdi ve Papa Francesco’nun yakın çalışma arkadaşlarından biri olarak Episkoposlar Dairesi'nin başkanlığını yürütüyordu.
Konklavda en kalabalık ikinci grup olan Amerikalı kardinal topluluğu içinde bile en az “Amerikan” olarak görülen isimdi. Çünkü misyoner geçmişi ve Latin Amerika’yı yakından tanıması dikkat çekiyordu.
Seçilmesinin ardından ilk konuşmasında tek kelime İngilizce kullanmadı ve halka, Vatikan’ın resmi dili olmasından dolayı İtalyanca ve onun yanı sıra İspanyolca selam verdi.
Tenis tutkunu
Matematik ve felsefe eğitimi alan ve “aşırı ilerici olmayan” olarak tanımlanan Aziz Augustinus Tarikatı mensubu olan Prevost, 2001-2013 yılları arasında yöneticiliğini yaptığı bu tarikattan seçilen de ilk papa oldu
Uzun yıllar yaşadığı Peru'da Chiclayo episkoposu olarak da görev yapmış olan Prevost, on yıl önce bu ülkenin vatandaşlığını da aldı.
Prevost, Aziz Pietro Bazilikası’nın hemen solunda yer alan Aziz Augustinus Tarikatı’nın genel merkezi olan binada yaşıyordu. Ki bu binayı da tarikat lideriyken kendisi inşa ettirmişti.
Yeni papa, tenis tutkusuyla da ön plana çıkıyor.
Sarsılan Kiliseye uzlaştırıcı bir isim
Arjantinli selefi Francesco’nun, yaptığı açılımlarla Kiliseyi sarsmasının ardından “daha ılımlı” bir isim seçilebileceği öngörülüyordu.
Merkezde duran, uzlaştırıcı, çekingen ve mütevazı olarak nitelenen ABD’li din adamı, toplumsal ve kültürel konulara duyarlılığı ile bilinirken diyalog odaklı bir papalık süreci yürüteceği öne sürülüyor. Ayrıca dünya görüşü geniş bir teolog olduğu da belirtiliyor.
Kilise içindeki tartışmalara dair “sıcak” konularda pek açıklama yapmadığı bilinen Prevost’un bu nedenle hem muhafazakâr hem de ilerici kardinallerin desteğini almış olduğu düşünülüyor.
Muhafazakârlar tarafından çok eleştirilen Papa Francesco'nun episkopos atamalarından sorumlu birime üç kadın atanmasına dair reform yaptığında idarede Prevost yer alıyordu.
Papa Francesco gibi Prevost’un da, yoksullar ve göçmenler konusunda hassas olduğu biliniyor.
X üzerinden Vance’ı eleştirdi
Prevost, papa olmadan önce sosyal medyada, özellikle X platformunda aktifti. Trump ABD’sinin göçmenleri sınır dışı politikalarını açıkça eleştirdi ve Hristiyan sevgisinin milliyetçi amaçlar için kullanılmasına karşı çıktı.
Özellikle Şubat ayında, ABD Başkan Yardımcısı JD Vance’ın bir açıklamasını eleştiren bir ileti paylaştı: “JD Vance yanılıyor: İsa bizden sevgimizi sıralamamızı istemiyor.”
Vance, Fox News’a verdiği röportajda, “Hristiyan anlayışa göre önce aileni, sonra komşunu, sonra vatandaşlarını seversin; sonra geri kalan dünya gelir” demişti. Bu açıklama, Prevost da dahil olmak üzere birçok Hristiyan tarafından eleştirildi.
The Guardian gazetesi de bu olaya değinerek, “Trump yönetimi üyelerine yönelik geçmişte yaptığı eleştiriler göz önüne alındığında, bu ilişkilerin nasıl ilerleyeceği izlenmeli” yorumunu yaptı.
İlk sözleri: Barış sizinle olsun
"Barış sizinle olsun. Sevgili kardeşlerim, bu, dirilmiş Mesih'in ilk selamıdır; Tanrı’nın halkı için hayatını veren İyi Çoban’ın selamıdır. Ben de bu selamı, barışı, yüreklerinize, ailelerinize ve yeryüzündeki tüm insanlara ulaştırmak istiyorum. Barış sizinle olsun."
Papa XIV. Leo’nun seçilmesinin ardından Aziz Pietro Bazilikası’nın locasından “Dünyaya ve Şehre” adlı seslenişinin ilk sözleri bunlar oldu.
Selefi Papa Francesco’ya ve kendisini seçen kardinallere teşekkür eden Papa, “Bizlere köprüler kurma konusunda yardım edin, diyalog yoluyla, her zaman barış içinde olalım. Papa Francesco’ya da teşekkür ederim” dedi.
Yeni Papa, barış, sevgi ve acı çekenlere yakın olmayı hedefleyen bir Kilise umduğunu da ifade etti.
Neden “Leo” ismini seçti?
Robert Francis Prevost’un papalık ismi olarak XIV. Leo’yu seçmesinin de bir anlamı var.
Vatikan Basın Sözcüsü Matteo Bruni, Prevost’un bunun, Katolik Kilisesinin modern sosyal doktrininin temellerini atan Papa 13. Leo’ya bir gönderme olduğunu bildirdi.
Bruni, seçilen bu ismin ayrıca yapay zekâ çağı insanlarına ve bu dönemin çalışmalarına yapılmış tesadüfî olmayan bir gönderme olduğunu da ekledi.
1878-1903 arasında görev yapan 13. Leo, Katolikliğin modernlik, özellikle bilim ve siyaset karşısındaki sert tutumunu yumuşatmış ve 1891 tarihli “Rerum Novarum” adlı genelgesiyle biliniyor. Bu belge, işçi hakları ve kapitalizme karşı ilk resmi Katolik sosyal öğreti olarak kabul ediliyor.
