Gözaltında "kötü muameleye uğradığını" savunan kişiye 115 bin lira manevi tazminat
(ANKARA) - Anayasa Mahkemesi (AYM), gözaltına alındığı Gaziantep'teki polis merkezinde kendisine şiddet uygulandığını savunan kişiye, şikayetinin ardından etkili soruşturma yürütülmemesi nedeniyle 115 bin lira manevi tazminat ödenmesine hükmetti.
AYM'nin bireysel başvuruya ilişkin kararı Resmi Gazete'de yayımlandı.
Karara göre Hasan Öztürk adlı başvurucu, 16 Haziran 2020’de telefonla aranarak davet edildiği polis merkezinde hakkında yürütülmekte olan soruşturma nedeniyle gözaltına alındı. Bir gece gözaltında kalan başvurucu, sulh ceza hakimliğince adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Başvurucu iki gün sonra gözaltında kötü muamele gördüğü iddiasıyla Gaziantep Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulundu.
Öztürk şikayetinde, 16 Haziran 2020'de telefonla davet edilmesi üzerine saat 19.30 sıralarında gittiği polis merkezinde avukatı gelmeden önce ifade alma odasında biri sivil, diğeri üniformalı iki polisin kendisine tekme tokat atıp ayaklarının altına sopayla vurduğunu, nezarethanede çıplak ayakla bırakılarak yerdeki su birikintisine oturtulduğunu ileri sürdü.
Öztürk, ertesi gün de karakol amirinin odasında kendisine fiziksel şiddet uygulandığını, sağlık raporu için götürüldüğü hastanedeki doktorun ise muayene etmeksizin "darp ve cebir izi bulunmadığı" raporu düzenlendiği iddiasında bulundu.
Sulh ceza hakimliğince serbest bırakılmasının ardından aynı hastanedeki başka doktor tarafından yapılan muayene sonucu hazırlanan raporda, uğradığı fiziksel şiddetin emarelerine yer verildiğini belirten Öztürk, kendisine şiddet uygulayan kolluk personeli ve muayene etmeden hakkında rapor düzenleyen doktordan şikayetçi oldu.
"Sulh ceza hakimliği itirazı değerlendirmedi"
Başvurucunun şikayeti üzerine soruşturma başlatan Gaziantep Cumhuriyet Başsavcılığı, kovuşturmaya yer olmadığına karar verdi.
Başsavcılık kararında, olaya ilişkin kamera görüntüsü olmadığını, "darp ve cebir izi yoktur" raporu veren doktorun suçlamayı kabul etmediğini, Öztürk'ün aldığı iki sağlık raporu arasında üç saat bulunduğunu ve başvurucunun sulh ceza hakimliğinde "işkence" iddiasında bulunmadığını belirtti.
Öztürk, "kesin nitelikte olmasına rağmen" bu karara yönelik itirazının da reddedilmesi üzerine, AYM'ye bireysel başvuruda bulundu.
"Polislerin ifadeleri alınmadı, karara itiraz yolu kapalı tutuldu"
AYM ise yaptığı değerlendirme sonucunda Öztürk'ün "kötü muamele yasağının ihlal edildiği" iddiasının kabul edilebilir olduğuna ve Anayasa'nın 17. maddesinde koruma altına alınan "kötü muamele yasağının" usul boyutunun ihlal edildiğine hükmetti.
Öztürk'e 115 bin lira manevi tazminat ödenmesine karar veren AYM, kararın örneğinin yeniden soruşturma yapılması için Gaziantep Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesini de karar altına aldı.
AYM'nin kararında, savcılığın, şikayetteki bilgiler çerçevesinde şüpheli polis memurlarının kimliklerini tespit ederek, ifadelerini almadan karar verdiği belirtildi.
Ayrıca başsavcılıkça verilen karara itiraz yolunun kapalı tutulduğu, böylece genel hükümlere göre soruşturma açılmasına yönelik talebin itiraz mercii tarafından incelenmesine de engel olunduğu aktarılan kararda, şöyle denildi:
"Soruşturmadaki eksiklikler, kötü muamele yasağının maddi boyutunun ihlal edildiğine ilişkin iddia hakkında değerlendirme yapılmasına imkan vermediği için bu aşamada kötü muamele yasağının maddi boyutu yönünden inceleme yapılmamıştır. Açıklanan gerekçelerle Anayasa'nın 17. maddesinin 3. fıkrasında güvence altına alınan kötü muamele yasağının usul boyutunun ihlal edildiğine karar verilmesi gerekmiştir."
