TBMM Yapay Zeka Araştırma Komisyonu... Deloitte Mühendislik, YZ ve Veri Ortağı Yenidünya: "Devlet bünyesinde toplanan veriler, KVKK çerçevesinde yapay zeka girişimleriyle paylaşılabilir"
(TBMM) - TBMM Yapay Zeka Araştırma Komisyonu'nda sunum yapan Deloitte Türkiye Mühendislik, Yapay Zeka ve Veri Ortağı Barış Yenidünya, Türkiye'de yapay zeka alanında yapılması gereken çalışmalara ilişkin, "Türkiye'de yüksek kapasiteli yapay zeka araştırma altyapıları oluşturabilir. Üniversite ve teknopark ekosistemini kapsayan ‘Yapay Zeka Süper Bilgisayar Merkezleri’ ile kamu ve özel sektör hizmet vererek kümelenmeler kurulabilir. Türkiye, devlet bünyesinde toplanan verileri KVKK çerçevesinde güvenli biçimde yapay zeka girişimleriyle paylaşabilir. Bir ulusal veri kütüphanesi oluşturabilir" dedi.
TBMM Yapay Zeka Araştırma Komisyonu, Komisyon Başkanı AK Parti Eskişehir Milletvekili Fatih Dönmez başkanlığında toplandı. Komisyonda; Deloitte Türkiye Mühendislik, Yapay Zeka ve Veri Ortağı Barış Yenidünya ile Ernst & Young Veri ve Analitik Hizmetleri Sorumlu Şirket Ortağı Serter Baltacı ve Ernst & Young Veri ve Analitik Danışmanlık Direktörü Reyzi Devrim Pamir sunum yaptı.
Komisyonda daha önce de birçok kamu ve özel sektör kurumunun dinlendiğini belirten Dönmez, "Küresel ölçekte birçok denetim ve danışmanlık hizmeti veren 4 büyük şirket konuğumuz. Yapay zeka baş döndürücü hızla gelişiyor. Toplumu şekillendirecek kabiliyette çok hızlı geliyor. Sadece izleyici ve kullanıcı olmak istemiyoruz. Toplum yararına nasıl kullanacağımız önemli. Yapay zeka ekosisteminin nasıl oluşturulacağını tartışmak için buradayız" dedi.
Başkan Dönmez, Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Abdullah Erdem Cantimur, Hazine ve Maliye Bakanlığı Bilgi Teknolojileri Genel Müdürü Mert Özarar, Hazine ve Maliye Bakanlığı Risk Analizi Genel Müdürü Nuray Serdaroğlu Erbil, Gelir İdaresi Başkan Yardımcısı Mustafa Kılınç TÜBİTAK Yapay Zeka Enstitüsü Müdürü Mehmet Haklıdır, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Milli Teknoloji Genel Müdürü Sadullah Uzun ile Strateji ve Bütçe Başkanlığı'ndan uzmanların da komisyonu takip ettiğini belirtti.
"Türkiye'de yüksek kapasiteli yapay zeka araştırma altyapıları oluşturabilir"
Yapay zeka teknolojileri ile birlikte bazı işlerin ortadan kalkacağına ve yeni işlerin ortaya çıkacağına işaret eden Deloitte Mühendislik, Yapay Zeka ve Veri Ortağı Barış Yenidünya, iş gücünün buna göre şekillendirilmesi gerektiğini ve işlerin yüzde 80'inin üretken yapay zekadan etkileneceğini ve verimliliğin artacağını söyledi. Yenidünya, şöyle devam etti:
"Yapay zeka ajanları denilen bilgisayar kullanabilen ve uyarlanabilen iş hayatına katkı veren sanal çalışanlar var. Sanal ajanlar, insanlarla doğal dil kullanarak iletişim kuran ve onların taleplerini yerine getirmeyi amaçlayan akıllı sistemlerdir. Hızla büyüyen ve yılda yaklaşık yüzde 45’lik bileşik büyüme oranıyla artacak bunun payı ve 2030’da 47 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor. Yapay zeka yatırımı 2024’te 100 milyar dolar olmuş. ABD 38 milyar dolar, AB ise 2 milyar dolar yatırım yapmış. 2024’te ABD’den 40, Çin’den 15 başarılı yatırım çıkmış.
Otomasyon riskinin yapay zekayla beraber çok etkilediği bir ülke durumundayız. Otomasyon riskine karşı iş gücümüzü eğitmeli ve dönüştürmeliyiz. Yapay zeka modellerini endüstrilerimizde kullanmamız lazım. Dolayısıyla akademik geliştirmeler yeterli olmayabilir. Üretim için yapay zeka algoritmasının geliştirilmesi için ileri matematik ve veri yönetimi önemli. Yapay zeka modellerini çalıştıracak altyapı da aynı şekilde önemli. Bir güvenlik enstitüsü kuruluyor ve 'regulatory sandboxes' yani regülasyona uygun kum havuzları yani yapay zekânın denenebileceği alanlar tanımlamak istemişler. Özellikle regüle sektörlerde bu iş çok kolay değil. Ülkemizde de bunu yapabiliriz ve şu yapılmış, özellikle regülatörlerin bu alanda gelişmesi için ek kaynaklar yaratmaya karar vermişler yani 'Yapay zekâ hızla ilerliyor, regülasyonun da bu hızla ilerlemesi lazım ve bizim bu regülatörlere gerekli desteği sağlamamız lazım' demişler; ülkemizde de benzer bir öneri geçerli olabilir.
Türkiye'de yüksek kapasiteli yapay zeka araştırma altyapıları oluşturabilir. Üniversite ve teknopark ekosistemini kapsayan ‘Yapay Zeka Süper Bilgisayar Merkezleri’ ile kamu ve özel sektör hizmet vererek kümelenmeler kurulabilir. Türkiye, devlet bünyesinde toplanan verileri KVKK çerçevesinde güvenli biçimde yapay zeka girişimleriyle paylaşabilir. Bir ulusal veri kütüphanesi oluşturabilir.”
“Güçlü yanlarımızdan birincisi, özellikle genç, teknik nüfusa erişimimiz"
Yenidünya, Başkan Dönmez'in "Türkiye'nin yapay zeka alanında en güçlü ve en zayıf üç yanı nedir? Yabancı yatırımcılar hangi konulara odaklanıyor" sorularına da şöyle yanıt verdi:
“Güçlü yanlarımızdan birincisi, özellikle genç, teknik nüfusa erişimimiz. Diğer ülkelerle karşılaştırdığımız zaman yönlendirebileceğimiz büyük bir mühendis nüfusumuz var. Türkiye’den büyük bir mühendis göçü oldu ama buna rağmen iyi durumdayız. Regülasyon ve altyapı yatırımlarıyla ilgili çekinceler... Regülasyonlarla ilgili gerekli bilgi ve araştırma seviyesi sağlanamadığı için kullanımda risklere karşı tutuculuk var. Altyapı ihtiyacımız var, her zaman yapay zeka yatırımları başarılı olmuyor, sunucu kiralanmalı.”
Ernst & Young Veri ve Analitik Hizmetleri Sorumlu Şirket Ortağı Serter Baltacı ve Ernst & Young Veri ve Analitik Danışmanlık Direktörü Reyzi Devrim Pamir ise Türkiye'nin yapay zeka alanında rekabet edeceği ülkelerdeki yapay zeka ilerlemeleri hakkında komisyona bilgi verdi. Türkiye'ye yatırımların olmasını sağlayacak şeyin güvenlik olduğuna dikkat çeken Baltacı, "Kısa vadede insan kaynağı en hızlı şekilde; liseler ve ilkokullardan eğitim programlarını başlatmış ülkeler mevcut. Türkiye'de de bu eğitimlerin yanı sıra çalışanların da eğitime tabii tutulacağı programların başlaması gerekiyor" dedi.
