Trump, Güney Afrika'yı “beyazlara karşı ırkçılık” yapmakla suçladı; beyaz Güney Afrikalılara “yeniden yerleşim” önerdi
(ANKARA) - ABD Başkanı Donald Trump, Güney Afrika hükümetini, 2030 yılına kadar tarım arazilerinin yüzde 30'unu siyahi çiftçilere devretme yasası çerçevesinde, "beyaz Güney Afrikalılara karşı etnisite olarak gözden düşmüş toprak sahiplerine karşı şiddeti körüklemekle” suçladı. Trump, ABD Dışişleri Bakanı ile İç Güvenlik Bakanı’na “Güney Afrika'daki Afrikalılar için Amerika Birleşik Devletleri Mülteci Kabul Programı aracılığıyla kabul ve yeniden yerleştirme de dahil olmak üzere insani yardıma öncelik vermelerini” talep etti.
ABD Başkanı Donald Trump, devlet kurumlarını yeniden yerleştirme programları da dahil olmak üzere, “beyaz Güney Afrikalılara mülteci yardımına öncelik verilmesi” yönünde bir idari emir yayınladı. Bu karar, Güney Afrika'nın toprak mülkiyetindeki etnik eşitsizlikleri gidermek amacıyla kabul ettiği “arazi kamulaştırma yasasının” ardından alındı.
Trump, 7 Şubat Cuma günü yayınladığı kararnamede, Pretorya hükümetini, "vatandaşlarının haklarını şok edici bir şekilde göz ardı etmekle" suçladı. Yeni kabul edilen mevzuatın hükümetin etnik azınlık olan beyaz Afrikalıların tarımsal mülklerine tazminat ödemeden el koymasına izin verdiğini iddia eden Trump'ın kararnamesine göre, Güney Afrika hükümetinin politikaları, beyaz azınlığı eşit istihdam, eğitim ve iş fırsatlarından mahrum bırakmayı ve “ırksal olarak tercih edilmeyen toprak sahiplerine” karşı şiddeti körüklemeyi amaçlıyor.
Trump’tan yeniden yerleştirme önerisi
Buna göre başkanlık kararnamesi, “adaletsiz ve ahlaksız uygulamaları devam ettiği sürece Güney Afrika'ya yönelik her türlü yardım ve desteğin durdurulmasını” emrederken, ABD Dışişleri Bakanı ile İç Güvenlik Bakanı da dahil olmak üzere ilgili bakanlık ve yetkililerden “Güney Afrika'daki Afrikalılar için Amerika Birleşik Devletleri Mülteci Kabul Programı aracılığıyla kabul ve yeniden yerleştirme de dahil olmak üzere insani yardıma öncelik vermelerini” talep etti.
Washington ve Pretorya, toprak mülkiyeti yasası konusunda karşı karşıya
Kararnamede Pretorya, sözde “ABD dış politikasını baltalamakla, dolayısıyla Washington'a, çıkarlarına ve müttefiklerine karşı ulusal güvenlik tehdidi oluşturmakla” suçlandı. Kararnamede, icra emriyle getirilen önlemlerin, Güney Afrika ABD'ye “zarar veren uygulamalara” devam ettiği sürece yürürlükte kalacağı belirtildi.
Washington ve Pretorya yakın zamanda toprak mülkiyeti yasası konusunda karşı karşıya gelmişti.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Pretoria'yı “çok kötü şeyler yapmakla” suçlayarak bu ay sonunda Güney Afrika'da yapılacak G20 toplantısına katılmama kararı aldığını açıklamıştı. Güney Afrika'yı terk ederek ABD'de milyarder olan ve Trump'ın üst düzey danışmanlarından biri haline gelen Elon Musk da yasayı “ırkçı” olarak nitelendirdi.
Güney Afrika Cumhurbaşkanı Ramaphosa’dan Trump’a tepki
Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa ise ulusunun “zorbalığa boyun eğmeyeceğini” söyleyerek karşılık verdi. Ramaphosa, ayrıca dünyanın “milliyetçilik ve korumacılığın, dar çıkarlar peşinde koşmanın” yükselişine tanık olduğunu belirtti ancak ABD'ye yönelik doğrudan bir şey söylemedi.
Güney Afrika'ya 17’inci yüzyılda gelen ve çoğu Hollandalı olan Avrupalı sömürgecilerin torunları olan Beyaz Güney Afrikalılar, ülkenin en gelişmiş ekonomisi 1994 yılında tüm yetişkinlere oy hakkı tanıyıp onlarca yıl süren ırk ayrımcılığına son verdiğinde hala ülkedeki toprakların çoğunluğuna sahipti. Pretorya, 2030 yılına kadar tarım arazilerinin yüzde 30'unu siyahi çiftçilere devretme hedefi koydu.
